Türkiye’yi yasa boğan büyük deprem, kendi gerçeğini çok acı bir şekilde bir kez daha hatırlattı. Deprem kuşağında olan ülkemizde sağlam binalar kadar deprem sigortası da önemli. Depremin vurduğu 10 ilimizde bulunan 2 milyon 173 bin konutun 963 bini DASK yani deprem sigortalı.
Deprem bir kez daha bizi can evimizden vurdu. Tam 10 ilde 5 bin 755 bina yıkıldı. Maalesef can kaybımız yüksek. Bir deprem ülkesinde olmamız nedeniyle depreme hazırlıklı sağlam bir temelde sağlam bir bina yapılması gerçeği artık vazgeçilmezimiz. Sağlam bina kadar deprem sigortası yani DASK da başka bir gerçeğimiz. Şu anda tüm ülke olarak önceliğimiz tabii ki enkaz altındaki canların kurtarılması, soğuk havada yardım bekleyenlere el uzatılması. Ancak bütün bunlar geçtikten sonra depremzede vatandaşlarımız dönüp milyarlarca liralık maddi kayıplarına da bakacak. Tabi ki başta devlet olmak üzere bir çok kurum yardım edecektir ancak ev gibi büyük maliyetli ve yaşamak için vazgeçemeyeceğimiz konular depremzedeleri zorlayacağa benziyor.
KONUT BAŞINA EN ÇOK 640 BİN
Ev için DASK yani deprem sigortası şart. Çünkü bu sigorta türü depremde binası yıkılanlara evini yeniden yapacağı kaynağı sağlıyor. Önemli bir hatırlatma, binanız tamamen ya da kısmi olarak zarar görmüş olsa da sigortadan faydalanıyorsunuz. DASK her yıl inşaat maliyetlerindeki artışa göre belirlediği azami bir tutarda teminat sağlıyor. DASK tarafından verilen en fazla teminat tutarı, 25 Kasım 2022 tarihinden itibaren bütün yapı tiplerinde 640 bin lira.
Azami teminat tutarı tespit edilirken, yıkılan meskenin yeniden inşa edilmesinin maliyeti (arsa değeri hariç) dikkate alınıyor. Sigortalının teminat tutarı (sigorta bedeli) -azami teminat tutarını geçmemesi koşuluyla- meskenlerinin büyüklüğüne ve yapı tarzına göre belirleniyor. Eğer meskenin değeri DASK tarafından verilen azami teminat tutarını aşıyorsa, sigortalı isteğe bağlı olarak, aşan kısım için sigorta şirketlerinden ek teminat alabilir. Bunun için özel sigorta şirketlerinden konut sigortanızın olması gerekli.
YÜZDE 44’Ü SİGORTALI
Peki bu sigortayı depremin ağır hasar verdiği illerimiz yaptırmış mı? Depremin vurduğu 10 ilimizde bulunan 2 milyon 173 bin konutun 963 bini DASK yani deprem sigortalı. 1 milyon 212 bin konutun sigortası ise maalesef yok. Yapılan açıklamaya göre 10 ilde 5 bin 755 bina yıkıldı. Her binada 10 daire olduğu tahmininden hareketle 60 bin civarında konutu deprem yıkmış durumda. Bu illerdeki sigortalılık oranına göre yıkılan evlerin yaklaşık 25 bininin deprem sigortalı olduğunu hesaplayabiliriz. Geri kalan 35 bin konut ise maalesef sigortasız.
EN ŞANSLI İL GAZİANTEP
DASK verilerine göre sigortalık oranı en yüksek il yüzde 64,8 ile Gaziantep. Bu ilde 339 bin evin 219 bin 607’si sigortalı. Hatay’da 315 bin konutun yüzde 40.3’ü olan 126 bin ev deprem sigortası yaptırmış. Kahramanmaraş’ta ise 210 bin konutun 133 bininde deprem sigortası bulunuyor. Yani sigortalılık oranı yüzde 54. Diyarbakır ise yüzde 34.2’lik oranı ile son sırada.
DASK’IN İÇERDİĞİ KISIMLAR
Aşağıda belirtilen bina bölümleri, bir arada ya da ayrı ayrı teminat kapsamındadır:
Temeller
Ana duvarlar
Bağımsız bölümleri ayıran ortak duvarlar
Bahçe duvarları
İstinat duvarları
Tavan ve tabanlar
Merdivenler
Asansörler
Sahanlıklar
Koridorlar
Çatılar
Bacalar
Yapının yukarıdakilerle benzer nitelikteki tamamlayıcı bölümleri