22 Şubat 2018 Perşembe günü Swiss Hotel İstanbul’da 395 kişinin katılımı ile gerçekleşen 5. Ulusal Her Yönüyle Kentsel Dönüşüm Kongresi’nin sonuç bildirgesi açıklandı…
Türkiye gündeminin son yıllardaki en önemli konu başlıklarından biri olan kentsel dönüşüm, 22 Şubat 2018 Perşembe günü Swiss Hotel’de 5. Ulusal Her Yönüyle Kentsel Dönüşüm Kongresi’nde masaya yatırıldı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Bakan Yardımcısı Mehmet Ceylan, TOKİ Başkan Yardımcısı Mehmet Özçelik başta olmak üzere Türkiye’nin dört bir yanından belediye başkanları ve gayrimenkul sektörünün önde gelen temsilcilerinin konuşmacı ve konuk olarak yer aldığı kongrenin sonuç bildirgesi yayımlandı.
“Kentsel Strateji Doğrultusunda Akıllı Şehirler ve Binalar” temasıyla gerçekleştirilen kongrede, “Sektörel STK’lar Açısından Kentsel Dönüşümün Geleceği”, “Yerel Yönetimler Açısından Kentsel Stratejinin ve Entegrasyonun Kentsel Dönüşüm Süreci İçin Önemi”, “Kentsel Dönüşümün Gayrimenkul Sektörü Açısından Geleceği”, “Kentsel Dönüşüm Sürecinin Bileşenleri ve Yeni Yaklaşımlar”, “Kentsel Dönüşümün Sosyal ve Çevresel Sürdürülebilirlik Boyutu”başlıklarıyla beş ana oturum gerçekleştirildi.
Kongre sonucunu değerlendiren Management Plus Genel Müdürü Haldun Ersen “Kentsel dönüşüm sürecini güçlü kılacak husus, insanları sürecin içine dahil etmektir. Dolayısıyla, kentleri, sosyal yapısı ve yaşayan dokusu da düşünülerek, yapısal olarak dönüştürmek gerekiyor. Süreci, kenti tanımlayan değer haritaları, yoğunluk haritaları, yoksulluk haritaları, yoksunluk haritaları ve siluet haritaları gibi stratejik haritaların hazırlanması takip eder” dedi.
Kentsel dönüşümün aşama aşama ilerleyen bir süreç olduğunu belirten Ersen, “Bu süreçte üzerinde durulması gereken üç önemli odak nokta var: Birincisi, stratejik vizyon olarak tanımlanan, dönüşümün parsel ya da proje bazında değil, daha geniş bir vizyonla yapılması, ikincisi, stratejik kentsel planlamada sürecin bir kentsel vizyon kurgusu temelinde yürütülmesi, üçüncü odak ise stratejik kentsel tasarımdır. Stratejik tasarım ve planlama ilkelerinin bundan etkilenecek insanlarla belirlenmesi gerekiyor. Bunun için, tartışmaların yapılabileceği platformlar oluşturulmalıdır. Bu aşamalar sonucunda elde edilen analizlerle beraber nerenin dönüşüm, nerenin gelişim alanı olduğu, yaşayan insanların ne ölçüde etkileneceği konusunda bilimsel kararlar alınabilir” açıklamasında bulundu.
Gerçekleşen kongrenin sürece büyük katkısının olacağının altını çizen Ersen, “Temennimiz; 21. yüzyıl Türkiye’sinde, dünyadaki kentsel tasarım, strateji ve planlama ilkeleri ile uygulanmış başarılı kentsel dönüşüm projelerini ve bu alandaki gelişmeleri özümseyen, parsel bazında değil kentsel ölçekte ele alınmış, yaşayan sosyal yapıyı da önemseyen, akıllı ve sürdürülebilir kentler planlamaktır” şeklinde konuştu.
‘5. ULUSAL HER YÖNÜYLE KENTSEL DÖNÜŞÜM KONGRESİ’ SONUÇ BİLDİRGESİ
Tüm oturumlar çerçevesinde kongrenin ana çıktıları şu şekilde oluştu:
1) Kentsel dönüşümün hareket noktası ve değer olarak yer alması gereken en temel boyutunun insan olduğu,
2) Kentsel dönüşümün insanlarımızın ve ekonomimizin gelişimi ve kalkınması için ülkemizin en büyük ve önemli projelerinden biri olduğu,
3) Kentsel dönüşüm bilgi ve alt yapımızı geliştirdikçe önümüzdeki yıllarda bölge ülkelere bu bilgiyi ve alt yapıyı ihraç edeceğimiz,
4) 7.5 milyon riskli yapının her yıl 500 bininin dönüştürülmesinin hedeflendiği,
5) Kentsel dönüşüm ve kentsel yenilenmenin her zaman gündemde tutulması gerektiği,
6) Türkiye’nin akıllı şehirlere yatırımı arttırmasının özellikle enerji verimliliği ve sürdürülebilirlik açısından çok önemli olduğu,
7) Türkiye’nin üçte ikisinin deprem riski altında olmasından dolayı ve kentsel dönüşümün acil bir zorunluluk olduğu,
8) Kentsel dönüşümün zenginleşme hakkından ziyade, kalkınma hakkı olduğu,
9) Kamunun yanı sıra özel sektörün rolünün kentsel dönüşümde büyük olduğu,
10) Pilot şehirlerin kurulması gerektiği,
11) Kentsel dönüşüm sürecinde inşaatların yarıda kalmasını önlemek için piramit sisteme girmesi gerekliliğinin olduğu,
12) Tüm paydaşların üzerine düşen sorumluluklar çerçevesinde insani menfaatler boyutunda kentsel dönüşüme önem vermeleri gerektiği,
13) Kentsel dönüşüm mantığı ile uyuşmayan ve herkesin daha çok kazanmak istediği bir anlayışla şehirlerimizin dönüştürülemeyeceği,
14) Kentsel dönüşümün çok aktörlü ve katılımcı bir süreç olması gerektiği,
15) Yeşil alanı, donatısı olmayan, insanların sosyo-psikolojik ihtiyaçlarını gözetmeyen ve gidermeyen projelere kentsel dönüşüm projeleri denemeyeceği,
16) İnsan ve toplum sağlığının iyileştirilmesi, yüksek yaşam kalitesi sunan mekanların üretilmesi, yeni iş alanlarının geliştirilmesi, azalan komşuluk ilişkilerinin güçlendirilmesinin kentsel dönüşümün önemli bir boyutunu oluşturduğu,
17) Kentsel dönüşüme sadece fiziksel bir değişim ve dönüşüm olarak bakılmaması gerektiği,
18) Kentsel strateji ve master plan yaklaşımın kentsel dönüşümün ana felsefesi olması gerektiği,
19) Kentsel dönüşüm sürecinde herkesin vizyon planı, stratejik planlama ve master plan peşinde koşması gerektiği,
20) Sosyal donatı alanlarının kentsel dönüşümün vazgeçilmez unsuru olması gerektiği,
21) Yatay mimari koşullarını yaratabilmek için ada bazlı dönüşümü motive etmek gerektiği,
22) Estetik tasarımlarlarla kentsel dönüşümün yapılması ve şehir dokusuna entegre edilmesi gerektiği,
23) Çağdaş kentsel strateji ve tasarım standartlarıyla şehirlerin planlanması gerektiği,
24) Akıllı şehir çalışmalarının kentsel dönüşüm çalışmalarıyla belediyeler tarafından entegre edilmesi gerektiği,
25) Sanayi alanlarının dönüştürülmesinin önündeki yasal engellerin bir an önce açılması gerektiği,
26) Belediyelerin yaptığı çalışmalarda tarihi dokuyu öne çıkarmasının gerektiği,
27) Belediyelerin kentsel dönüşümün sürecinde daha fazla dahil olması gerektiği,
28) Sosyal ve ekonomik boyutun kentsel dönüşümde ön plana alınması gerektiği,
29) Plan çalışmalarında tüm paydaşlarla birlikte hareket edilmediğinde başa dönüldüğü ve zaman kaybının arttığı gerçeği,
30) Parsel değil ada bazlı dönüşüm için gerekli çalışmaların hızla başlatılması gerektiği,
31) Dayanışma ve bir arada yaşamamızı geliştirmek için kentsel dönüşümü geliştirmemiz gerektiği,
32) Kentsel dönüşüm sürecinin hızlanması için halkla ilişkiler ve iletişim sürecinin geliştirilmesi gerektiği,
33) Kentsel dönüşüm sürecinde firmaların ve belediyelerin yaşadığı bürokratik ve finansal engellerin azaltılması gerekliliği,
34) 6306 nolu yasa ile diğer belediye yasalarının entegre edilmesi gerekliliği,
35) Kentsel dönüşüm kanununun inovatif bir hale getirilmesi için karbon salınımının azaltılması ve enerji verimliliğinin arttırılması konularının 6306 nolu yasanın içine koyulması gerektiği,
36) Malik, müteahhit ve belediyenin takım olması gerektiği,
37) Otopark ve donatı alanlarını projede çözemeyenlerin ruhsatlarının verilmemesi gerektiği,
38) Kentsel dönüşümün sosyolojik ve demografik boyutunun ele alınarak projelerin geliştirilmesi gerektiği,
39) Kentsel dönüşümün inşaat sektörünün geleceği olduğu,
40) Sürdürülebilir bir mekansal gelişim için kentsel dönüşümün zorunlu olduğu,
41) Kentsel dönüşümün şehre katkısı olması gerektiği,
42) Gecekondulaşma sürecinde terörün arttığı ve kentsel dönüşümün bunu engellediği gerçeğinin unutulmaması gerektiği,
43) Tip sözleşmelerin geliştirilmesi gerektiği,
44) Tebligat yönetmeliğinin çıkarılmamasının kentsel dönüşümün önünü kapattığı,
45) Maliklerinde haklarını koruyabilecek ama süreci hızlandıracak bir tebligat yönetmeliğinin çıkarılması gerektiği,
46) Müteahhitlerin ek maliyetlerle karşılaşmamaları için özellikle yasadaki hukuki süreçlerle ilgili dikkat edilmesi gereken hususların çok olduğu ve bu konuda hukuki danışmanlığın önemi,
47) Kentsel dönüşümde halkın işin için daha çok katılması gerektiği,
48) Donatı alanlarının artmasıyla suç oranlarının düşeceği,
49) İnsan ve yaşam kalitesini arttıracak fonlar geliştirilmesi gerektiği,
50) Belirsizliğin olduğu yerde küresel fonların kentsel dönüşümü finanse etmediği,
51) Kentsel dönüşüm yasasının içine finansman ve fon mekanizmasının katılması gerektiği,
52) Kentsel dönüşüm projeleri için çok daha düşük faizli kredi imkanlarının devlet desteği ile sağlanması gerekliliği,
53) Kentsel dönüşümde garantör kredisi tesis ederek projelere finansman sağlanabileceği,