Bir dönem günlük kiralık daireler gündemeydi, şimdi ise saatlik kiralamalar.

Emlak sitelerinde yüzlerce ilan görmek mümkün. İstanbul’dan Ankara’ya, Diyarbakır’dan Kütahya’ya kadar birçok ilde saatlik kiralama yapılıyor. Birkaç saatlik ev kiralamanın bedeli 40 liradan başlıyor. Bu tip işletmelerde kimlik bildirimi zorunlu olmasına rağmen istemeyenler de var. Sektör temsilcilerine göre de kısa dönem kiralaların sadece yüzde 10’lu yasal mevzuaya uygun.
KONUTLARDA kısa dönem kiramalar bir dönem taşıdığı risk nedeniyle tartışıldı. Günlük kiralık dairelerin yasa dışı işler ve kişilerce kullanılması gündeme geldi ve bir takım önlemler alındı. 2016 sonunda OHAL kapsamında yayınlanan son KHK ile, günübirlik kiralanan evlerde de kimlik bildirimi zorunlu hale getirildi. Ne var ki bu düzenlemeler sahada tam anlamıyla istenen sonucu vermedi. Kayıt dışı kiralamalar sürerken bir de ‘saatlik kiralama’ pazarı yaygınlaşmaya başladı. Emlak sitelerindeki yüzlerce ilanda artık günlük kiralık değil, ‘günlük ya da saatlik kiralık’ tanımı yapılıyor.

SAATLİK, YARIM GÜN, TAM GÜN

Saatlik kirama ilanları İstanbulla sınırlı değil. İzmir, Tekirdağ, Kocaeli, Ankara, Diyarbakır, Kütahya… gibi birçok il için bu tip ilanlar var. Bir ya da birkaç saatlik kullanım için günlük kiralama bedelinin yarısı talep ediliyor. İstanbul’da Beylikdüzü’nde 2 saat için 50 lira, günlük daire için 100-120 lira talep edilirken, Fatih’te saatlik daire 80-100 lira, günlük 130-200 arasında değişiyor. Ataşehir’de lüks sitelerde ise saatlik 50 lira, günlük 200 lira talep ediliyor. İzmir’de saatlik 49 lira, günlük ise 100 lira isteniyor. Ankara’da ise saatlik 40, yarım gün 80, tüm gün 120-150 deniyor. Kütahya ve Elazığ’da 40, Kocaeli ve Tekirdağ’da 50, Diyarbakır’da 60 liraya saatlik kirama yapılıyor.

Günlük kiralık dairelere aile yasağı

KİMLİK BİLGİSİ ALMAYAN DA VAR

İlanlarda yazan iletişim numaralarını aradığımızda fiyatlarda haftaiçi ve haftasonu olarak iki farklı tarife olduğu, haftasonu yüzde 30-40 daha pahalı olduğunu belirtiyorlar. Firmaların kimi kimlik bilgisinin zorunlu olduğunu belirtiyor. Kimileri ise ‘yaş kontrolü yeterli kimlik bilgisi istemiyoruz’ diyor. Verilen bilgilere göre bir kişinin kimlik bilgisiyle birçok kişinin aynı evde kalmasına izin verenler de var.

‘RUHSATLARI YOK’

Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (TUROB) Yönetim Kurulu Üyesi Levent Erdoğan bu işi yapanların ticari yükümlülüklerini yerine getirmediğine dikkat çekiyor. 2 yıl önce yapılan bu düzenleme ile bu tip yerlere kimlik bilgisi bildirme zorunluluğu geldiğini belirten Erdoğan, “Caydırıcı olması için bu düzenleme geldi. Kimlik bildirimi olmazsa öne para eczası sonra ruhsat iptali yapılır deniliyor. İyi de bunların ruhsatı zaten yok. Yasal olarak kimlik bilgisi vermesi bu işi yapması için yeterli” dedi. Tüm dünyada kısa dönem kiralama yapıldığı, otelcilerin buna karşı olmadığını belirten Erdoğan, “Ancak bu iş net bir tanımla kontrol altında yapılmalı. Mesela 30 gün 60 gün gibi bir kriter konulabilir. Kısa dönem kiralama yapanlar da ticari faaliyet yapıyorsa ticari faaliyet gerekliliklerini yerine getirmeli. Ruhsatlı olup, vergi öderse elbette bu iş yapılabilir” dedi.

Komşuluk hakkı

EV sahiplerinden apartmanlarında bu tip kiralama yapıldığı yönünde çokça şikayet aldıklarını belirten Levent Erdoğan, kısa dönem kiralamaların 1000, 2000 konutluk büyük sitelerde daha yaygın olduğunu ifade etti. Erdoğan, “Avrupa’da kimi ülkeler komşuluk hakkını esas alıyor. Bir apartmanda birkaç dairenin bunu yapmasına izin verilmiyor. Biz de ise bu yok. Bir aile büyük fedakarlıklarla bir ev alıyor sonra aynı apartmanda bu durumla karşılaşıyor. Oysa tamamen bağımsız binalarda bu işler olmalı. Apartmanlarda olmasına tamamen karşıyız. Tek bir bina satın alarak ya da kiralayarak bu işe girenler de ruhsat aşamasında takılıyor. Belediye yangın merdivenine kadar bakıyor. Onlar da bu maliyete girmeyip kolayını seçiyor ve ruhsatsız yoluna devam ediyor. Hem pazarda haksız rekabet doğuyor hem de can ve mal güvenliği riske giriyor” dedi. Saatlik kiralamaların birkaç yıldır yapıldığını, son dönemde ise daha yaygın hale geldiğini belirten Erdoğan, emlak sitelerinde yer alan ilanlarda verilen bilgilerin ve kullanılan fotoğrafların ne amaçlı kullanım yapıldığını da gösterdiğini ekliyor.

Günlük kiralık evlerde banka zorunluluğu var mı?

En fazla yüzde 10’u yasal çalışıyor

İSTANBUL Emlakçılar Odası Başkanı Nizamettin Aşa, günlük kiralama konusunun 5-6 yıldır gündemde olduğunu, kimi önlemler alınsa da hala tam anlamda denetim altına alınamadığını söyledi. Özellikle çok fazla konut olan büyük sitelerde günlük, saatlik kiralamalar yapıldığını belirten Aşa, “Bu tip yerler zaten belediyeden ruhsat alamaz. Belediye konut alanında ve bağımsız birim olan yerlere pansiyon ruhsatı vermez.. Bu işi yapanları içinde emlakçıların oranı yüzde 1 bile değil. Vatandaşın biri gidip uygun fiyatla eşyalı 10-20 daire kiralayarak bu işe giriyor. Büyük sitelerde, girişler kartla, şifreyle. Komşu da komşuyu tanımıyor. Tespiti daha da zor” dedi. Piyasada kısa dönem kiralama yapanların en fazla yüzde 10’unun yasal olduğunu belirten Aşa, bu alanda köklü bir düzenlemeye ihtiyaç olduğuna dikkat çekti. Aşa, “Alternatif konaklama sektörü tüm dünyada yaygın. Bizde de olmalı ama bu şekilde değil. İnternet siteleri, yollar, köprüler, elektrik direkleri ilanlarla dolu. Artık saatlik bile veriyorlar. İlk akla fuhuş geliyor ama bu en masumu. Kimlik kaydı alınmayan yerlerde kumar oynatılıyor, uyuşturucu kullanılıyor ve kanun kaçakları saklanıyor” dedi.

Geçen yıl ceza yağdı!

2017 yılında Emniyet Genel Müdürlüğü’nün 81 ilde 4 bin 351 polisin katılımıyla gerçekleştirdiği “Günübirlik Kiralanan Evlere Yönelik Denetleme-2” uygulamasında 10 bin 419 ev kontrol edildi, 749 ev sahibine 2 milyon 676 bin 385 lira ceza uygulandı.

Emniyet Genel Müdürlüğü Asayiş Dairesi Başkanlığı koordinesinde, 81 ilde 4 bin 351 polisin katılımıyla “Günübirlik Kiralanan Evlere Yönelik Denetleme-2” yapıldı.

Emniyet Genel Müdürlüğünden yapılan yazılı açıklamaya göre, Asayiş Daire Başkanlığı koordinesinde bin 466 ekip ve 4 bin 351 personelin katılımıyla Türkiye genelinde “Günübirlik Kiralanan Evlere Yönelik Denetleme-2” gerçekleştirildi.

10 bin 419 evin kontrol edildiği denetimlerde, 749 ev sahibine 2 milyon 676 bin 385 lira ceza uygulandı. Ayrıca günü birlik olarak faaliyet gösteren 85 yeni ev tespit edilirken, 313 eve kapatma işlemi uygulandı.

Denetimlerde çeşitli suçlardan arandığı belirlenen biri FETÖ üyesi 118 kişi yakalanırken, 15 yabancı uyruklu şahıs hakkında sınır dışı işlemi başlatıldı.

Açıklamada, genel güvenlik ve genel sağlık açısından risk teşkil eden unsurların engellenmesi, suça karışmış kişilerin takibi ve yakalanması, kayıt dışı ekonomi ile mücadele edilmesi ve terör örgütü mensuplarının örgütsel faaliyetler yürütebilecekleri göz önünde bulundurulduğundan terörle mücadelenin etkin bir şekilde yürütülmesinin amaçlandığı vurgulandı.

Günlük kiralık ev bildiriminde bulunmayana ceza

Muğla Marmaris’te, günlük kiralık evlere yönelik denetimlerde, bildirimde bulunmadığı gerekçesiyle bir kişiye 11 bin 885 lira ceza uygulandı.
Muğla’da Marmaris Emniyet Müdürlüğü Şehit Nedip Cengiz Eker Polis Merkezi Amirliği, Asayiş ve Terör Grup Amirliği ekipleri, ilçe genelinde günlük kiralık evlere yönelik denetimlerde bulundu.

İlçedeki 30 kiralık ev ve apartta incelemede bulunan ekipler, herhangi bir suç ve suç unsuruna rastlamadı.

Konutunu, günlük kiraya veren bir kişiye, Geçici İkamet Yerleri Kimlik Bildirme Sistemi’ne (GİYKİMBİL) dahil etmediğinden dolayı Kimlik Bildirme Kanunu’nu ihlal ettiği gerekçesiyle 11 bin 885 lira ceza uygulandı.

Emniyet yetkilileri, güvenlik zafiyeti yaratan günübirlik evlerle ilgili, saatlik ve günlük gibi süre şartı aranmaksızın kazanç amacı güdülen kiralama faaliyetlerinin GİYKİMBİL sistemine bildirilmesinin zorunlu olduğu hatırlatılarak, günübirlik kiralamalarla ilgili tespit çalışmalarının aralıksız devam edeceğini bildirdi.