Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), enflasyon oranlarını bugün açıkladı. İşte 2018 Aralık kira artış oranı!
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), enflasyon oranlarını bugün açıkladı. Açıklanan verilere göre bu ay kiracıya yapılacak zam oranı yüzde 25,52 oldu.
Yıla yüzde 15 seviyelerinde başlayan enflasyon oranları, yüzde 20’lere tırmandı. Kira bedeli 1000 lira olan kiracılara ortalama 150-200 lira yıllık zam yapıldı. Yılın en yüksek zammı Aralık ayında geldi. Bu ay sözleşmesi yenilenen kiracıya yüzde 25,52 oranında zam yapılacak.
Yurt içi üretici fiyat endeksi aylık yüzde 2,53 düştü
Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), 2018 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre yüzde 2,53 düşüş, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 36,68, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 38,54 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 25,52 artış gösterdi.
Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi, Kasım 2018
Yurt içi üretici fiyat endeksi aylık %2,53 düştü
Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), 2018 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre %2,53 düşüş, bir önceki yılın Aralık ayına göre %36,68, bir önceki yılın aynı ayına göre %38,54 ve on iki aylık ortalamalara göre %25,52 artış gösterdi.
Sanayinin dört sektörünün bir önceki aya göre değişimleri; madencilik ve taşocakçılığı sektöründe %1,80, imalat sanayi sektöründe %3,09 düşüş, elektrik, gaz üretim ve dağıtımı sektöründe %2,35 ve su sektöründe %1,25 artış olarak gerçekleşti.
Aylık en fazla düşüş kok ve rafine petrol ürünlerinde gerçekleşti
Bir önceki aya göre en fazla düşüş; %15,49 ile kok ve rafine petrol ürünleri, %8,11 ile ana metaller, %6,32 ile metal cevherleri olarak gerçekleşti. Buna karşılık tütün ürünleri %4,14, elektrik, gaz üretim ve dağıtımı %2,35, içecekler %1,78 ile bir önceki aya göre endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.
Ana sanayi gruplarında aylık en fazla düşüş ara malında gerçekleşti
Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2018 yılı Kasım ayında aylık en fazla düşüş %3,56 ile ara malında gerçekleşti.
Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık yüzde 1,44 düştü
TÜFE’de (2003=100) 2018 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre yüzde 1,44 düşüş, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 20,79, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 21,62 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 15,63 artış gerçekleşti.
Tüketici Fiyat Endeksi, Kasım 2018
Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık %1,44 düştü
TÜFE’de (2003=100) 2018 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre %1,44 düşüş, bir önceki yılın Aralık ayına göre %20,79, bir önceki yılın aynı ayına göre %21,62 ve on iki aylık ortalamalara göre %15,63 artış gerçekleşti.
Aylık en yüksek artış %2,37 ile giyim ve ayakkabı grubunda oldu
Ana harcama grupları itibariyle 2018 yılı Kasım ayında endekste yer alan gruplardan, sağlıkta %0,57, konutta %0,47, lokanta ve otellerde %0,41 ve alkollü içecekler ve tütünde %0,17 artış gerçekleşti.
Aylık en fazla düşüş gösteren grup %6,46 ile ulaştırma oldu
Ana harcama grupları itibariyle 2018 yılı Kasım ayında endekste yer alan gruplardan ev eşyasında %2,85, eğlence ve kültürde %2,08, çeşitli mal ve hizmetlerde %0,96 ve gıda ve alkolsüz içeceklerde %0,74 düşüş gerçekleşti.
Yıllık en fazla artış %32,73 ile ev eşyası grubunda gerçekleşti
TÜFE’de, bir önceki yılın aynı ayına göre çeşitli mal ve hizmetler %27,87, gıda ve alkolsüz içecekler %25,66, konut %24,76 ve eğlence ve kültür %21,18 ile artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır.
Aylık en yüksek artış %0,15 ile TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari)’de oldu
İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması (İBBS) 2. Düzey’de bulunan 26 bölge içinde, bir önceki yılın Aralık ayına göre en yüksek artış %23,59 ile TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) bölgesinde, bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış %25,06 ile TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) bölgesinde ve on iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış %17,50 ile TR63 (Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye) bölgesinde gerçekleşti.
Kasım 2018’de endekste kapsanan 407 maddeden; 38 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 261 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 108 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.
KİRA ZAMMI NASIL HESAPLANIYOR?
Kira sözleşmelerinde bir yıllık sürenin dolması ve yenilenmesi durumunda, mal sahibi kiracısına belli oranlarda zam yapmaya hak kazanıyor. Borçlar Kanunu gereğince tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla geçerli oluyor. Uzun süredir kira artışları Üfe’ye göre belirleniyordu. Ancak Ak Parti’nin Meclis’e sunmuş olduğu yeni düzenlemede TÜFE’ye göre kira artışı hesaplanması bekleniyor. AK Parti’nin, Finansal İstikrar ve Kalkınma Komitesi Kurulması, yaşlılık aylıkları için 1000 liranın alt sınır belirlenmesi, kira bedellerinde TÜFE’nin artış oranının baz alınması, Hazine ve Maliye Bakanlığının farklı kira sertifikası türlerinden ihraç yapabilmesi, işsizlik ödeneğinde, devamsızlık nedeniyle ödememe durumunun ortadan kaldırılması gibi düzenlemeleri de içeren kanun teklifi TBMM Başkanlığına sunuldu.
Yeni Ekonomi Programı’nda yer alan tedbir maddesi ile kira zammı üst sınırı ÜFE ile değil, TÜFE ile belirlenecek. Gayrimenkulde kira artış oranını doğrudan etkiliyor. Ev sahipleri artık zamları üretici fiyatından değil, tüketici fiyatından yapabilecek.
Program’ın ‘Enflasyon’ bölümünün ‘Politika ve Tedbirler’ başlığı altında, “Kira artış oranına dair üst sınır, döviz kuru ve emtia fiyatlarındaki gelişmelere duyarlılığı yüksek olan üretici fiyatları yerine tüketici fiyatlarına göre belirlenecektir.” maddesi yer alıyor.
Normal şartlarda 12 aylık ortalama Yurt İçi Üretici Fiyatı (Yİ-ÜFE) artış oranı ile belirlenen kira zammı üst rakamı yeni düzenleme yapılması ile birlikte TÜFE ile belirlenecek.
Örnek bir hesaplamaya göre; Ağustos ayında 12 aylık ÜFE gerçekleşmesi yüzde 18,78, TÜFE gerçekleşmesi ise yüzde 12,61 olarak kaydedilmişti. Bu da oturduğu ev için bin lira kira ödeyen tüketicinin, zam zamanının ağustosa denk gelmesi durumunda eylülde 188 lira zamlı ödeme yapacağı anlamına geliyor. Şayet TÜFE oranından zam yapılsaydı bu rakam 126 lira olacaktı.
AK Parti’nin önemli teklifi Meclis’e sunuldu
AK Parti’nin, Finansal İstikrar ve Kalkınma Komitesi Kurulması, yaşlılık aylıkları için 1000 liranın alt sınır belirlenmesi, kira bedellerinde TÜFE’nin artış oranının baz alınması, Hazine ve Maliye Bakanlığının farklı kira sertifikası türlerinden ihraç yapabilmesi, işsizlik ödeneğinde, devamsızlık nedeniyle ödememe durumunun ortadan kaldırılması gibi düzenlemeleri de içeren kanun teklifi TBMM Başkanlığına sunuldu.
AK Parti’nin, Finansal İstikrar ve Kalkınma Komitesi Kurulması, yaşlılık aylıkları için 1000 liranın alt sınır belirlenmesi, kira bedellerinde TÜFE’nin artış oranının baz alınması, Hazine ve Maliye Bakanlığının farklı kira sertifikası türlerinden ihraç yapabilmesi, işsizlik ödeneğinde, devamsızlık nedeniyle ödememe durumunun ortadan kaldırılması gibi düzenlemeleri de içeren kanun teklifi TBMM Başkanlığına sunuldu
AK Parti Grup Başkanvekili Mehmet Muş, 71 maddelik bir kanun teklifini Meclis’e sunduklarını, bu kanun teklifinin çeşitli alanlarda ihtiyaç duyulan düzenlemeler içerdiğini ifade etti.
AK Parti Grup Başkanvekili Muş, TBMM’de yaptığı açıklamada, 71 maddelik bir kanun teklifi verdiklerini ve kanun teklifinin çeşitli alanlarda ihtiyaç duyulan düzenlemeler içerdiğini ifade etti.
TEFE TÜFE’YE GÖRE KİRA ARTIŞI NASIL HESAPLANIR?
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 344.’üncü maddesi gereğince kira artışı, “Bir önceki kira yılının ÜFE artışını geçmeyecek şekilde düzenlenir” hükmüne göre yapılır. Ancak burada kesin bir hesaplama bulunmamaktadır. TUİK’in yayımlamış olduğu Yİ-ÜFE kullanıcı rehberinde ise bu hesaplamanın iki şekilde olabileceği açıkça görülmektedir.
a-) Bir önceki yılın (2016 Kasım) aynı ayına göre değişim, (% 17,30)
b-) 12 aylık ortalama değişim (Kasım-2016 / Kasım 2017) (% 15,38)
Yukarıda da görüldüğü gibi iki oran arasında da çok büyük farklar bulunmaktadır. Bu kapsamda karışıklığın ortadan kalkması amacıyla , 6.Hukuk Dairesinin verdiği “ Kira artışı, ÜFE’nin 12 aylık ortalaması oranında artırılır.” karar ile giderilmiştir.
Kira artışı ÜFE mi TÜFE mi?
Taşınmaz kiralamalarında yenilenen kira döneminde mal sahibinin kiracısına zam yapma hakkı doğuyor. Kiracıya yapılacak zam oranı, Borçlar Kanunu gereğince üretici fiyat endeksi oranlarına bağlanıyor.
Kanuna göre; Kira sözleşmelerinde kira bedelinin belirlenmesi dışında, kiracı aleyhine değişiklik yapılamıyor.
Tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla geçerlidir.
Bu kural, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanır. Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılmamışsa, kira bedeli, bir önceki kira yılının üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla hâkim tarafından, kiralananın durumu göz önüne alınarak hakkaniyete göre belirlenir.
Ancak daha sonra yapılan bir düzenleme ile işyeri kiralamalarında bu uygulama 2020 yılına kadar ertelendi.
KASIM AYINDA NE OLMUŞTU?
Kira zammı hesaplaması üretici fiyat endeksi oranları baz alınarak yapılıyor. Hesaplamada on iki aylık veriler kullanılıyor. TÜİK, ekim ayı enflasyon rakamlarını açıkladı. Ekim’de aylık enfyasyon yüzde 2,67, yıllık enflasyon ise yüzde 25,24 oldu.
Yapılan düzenlemeye göre kira artış oranına dair üst sınır tüketici fiyat endeksi (TÜFE) oranları olacak. Ancak, bu uygulama 2019 yılı itibari ile geçerli olacak. O tarihe kadarki artışlar eski usule uygun değiştirilebilecek.
Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), 2018 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre yüzde 0,91, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 40,22, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 45,01 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 23,73 artış gösterdi.
TÜFE’de (2003=100) 2018 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre yüzde 2,67, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 22,56, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 25,24 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 14,90 artış gerçekleşti.
Yani bu oranlara göre kiracıya Kasım ayında yüzde yüzde 23,73 oranında zam yapılacak.
EKİM AYINDA NE OLMUŞTU?
Türkiye İstatistik Kurumu, Ekim ayı enflasyon oranlarını açıkladı. Mevcut yasaya göre, kira zammı hesaplaması üretici fiyat endeksi oranları baz alınarak yapılıyor. Hesaplamada on iki aylık veriler baz alınıyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji Bütçe Başkanlığınca hazırlanan Orta Vadeli Ekonomi Programı gereğince kira zammı hesaplamasında kullanılan enflasyon oranı değişiyor.
Yurt içi üretici fiyat endeksi, 2018 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 10,88, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 38,96, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 46,15 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 21,36 artış gösterdi.
Yani kirası 1000 lira olan kiracının yeni dönemde kira bedeli 1.213,6 lira.
EYLÜL AYINDA NE OLMUŞTU?
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) kira artış hesaplamalarında da kullanılan enflasyon oranlarını açıkladı. Açıklanan verilere göre yurt içi üretici fiyat endeksi on iki aylık ortalamalara göre yüzde 18,78 artış gösterdi.
Örneğin 1000 TL’lik kirası olana yüzde 18,78 zam oranı ile 187 lira zam bedeli yansıtılarak zamlı kira oranı 1.187 lira olacak.
KİRA SÖZLEŞMESİ NASIL HAZIRLANIR?
Kira kontratları, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu kapsamına alındı. Kanun kapsamına alınması ile birlikte kiracı ve mülk sahibinden çok bir borç alacak ilişkisine dönüşmüş oldu.
Kira sözleşmesi(kontratı), Türk Borçlar Kanunu madde 229’da şöyle tanımlanmaktadır; kiraya verenin bir şeyin kullanılmasını veya kullanmayla birlikte ondan yararlanılmasını kiracıya bırakmayı, kiracının da buna karşılık kararlaştırılan kira bedelini ödemeyi üstlendiği sözleşme.
Kira anlaşmasına istinaden hazırlanan kira sözleşmesi kırtasiyelerden de temin edilebiliyor. Sözleşmede kira bedeli, kira sözleşme süresi ve kira artış oranları gibi bilgiler yer almaktadır. İşini sağlama almak isteyenler ise bu sözleşmeyi noter huzurunda imzalayabilmektedir.
KİRA KONTRATI NASIL DOLDURULUR?
Kiraya veren mülk sahibi ve kiralayan yani mülkü kiralayan arasında yapılan kira kontratı 3 bölümden oluşur.
Kiralama ile ilgili bilgiler
Kiralanacak olan mülkün cinsi, adresi, mülk sahibi ile kiralanacak yerin adresi ve iletişim bilgileri, kiralama sürecinin başlangıcı ve bitişi ile birlikte kira bedeli çıkar. Eksiksiz bir şekilde doldurulması gereken en önemli yerdir.
Kiralanan mülk ile birlikte teslim edilen demirbaşlar
Kiralama yapılam mülkle ilgili belli başlı demirbaşları da sahiplenmiş olursunuz. Kombi, elektrik ve su sayaçlarının yer aldığı bu bölüme, aidat bilgileri, depo ve posta kutusunun anahtarları gibi bilgiler de yazılır.
Kira sözleşmesiyle ilgili genel koşullar
Yukarıda belirtilen ilk iki bölüm dışındaki tüm bilgiler maddeler halinde yazılır. Kiralanan mülk içinde yapılacak tadilatlar, kiranın yatırılacağı banka hesabı gibi…Yapılan kira kontratı ikişer nüsha olarak doldurulmalı ve nüshalardan biri kiracıda diğeri ise mülk sahibinde kalmalıdır.
KİRA KONTRATI DOLDURULURKEN NELERE DİKKAT ETMELİSİNİZ?
– Sözleşmeyi imzalamadan önce eğer mülk sahibi değilse, noter aracılığı ile verilmiş bir vekaleti olup olmadığını kontrol edin.
– Kira kontratında yazan adres ile kiralayacağınız mülkün adresinin aynı olduğundan emin olun.
– İlerde yaşanabilecek sorunların önüne geçebilmek adına kira başlangıç ve kira artış dönemini kesin olarak belirleyin.
– Kira kontratında kiralayan kişi ve mülk sahibinin T.C. kimlik numarası mutlaka yer alması gerekir.
– Kira kontratını kefiller huzurunda imzalama olanağınız çok daha sağlıklı olur. Kira kontratının bütün sayfalarında her iki tarafın imzaları mutlaka olmalı.
– Yine sözleşmeye, kira bedelinin yatırılacağı banka hesap bilgilerini ve ne şekilde yatırılacağını detaylı olarak yazın. Kira bedeli havale veya eft olarak gönderilecekse “2018 yıılı Mart Ayı kira bedeli” şeklinde bir açıklama ile göndermelisiniz.
– Kira kontratında depozitonun içeriği ve hangi şartlarda iade edileceği açık bir şekilde belirtilmelidir.