Evi ve iş yeri olup da kiraya verenler için kritik tarih 1 Mart. Kira geliri beyan verme süresi ise bir ay.
Evi ve işyeri kirada olanların 2018’de elde ettikleri kira geliri için beyanname verme dönemi başlıyor. 1-25 Mart arasında vergi beyannamesi verilecek. Aralık 2018 itibarıyla kira geliri nedeniyle vergi mükellefi olanların sayısı 2 milyon. Kira gelirleri için istisna tutarı 4400 lira olarak belirlendi. Aylık 4400 liranın (ayda 367 liranın) altındaki kira geliri için beyanname verilmeyecek.
EVDE HİZMET SUNULUYOR
Kira gelirine ilişkin beyanlar hazır beyan sistemi üzerinden yapılıyor. 2018’de ne kadar kira geliri varsa o kadar beyan edilecek. Ev 3 ay boş kaldıysa ve 9 ay kira geliri varsa 9 aylık kira geliri beyan edilecek. 60 yaş üzeri, engelli, okuma-yazma bilmeyen ve hastalara talep edilmesi durumunda vergi memuru gönderiliyor. Bunun için Maliye’den randevu alınabiliyor.
İKİ TÜR YÖNTEM VAR
Kira gelirini beyan ederken 2 yöntemden (Götürü Gider ve Gerçek Gider yöntemi) birini seçeceksiniz. Yöntem seçimi ödeyeceğiniz vergi tutarı açısından çok önemli. Götürü Gider yönteminin seçilmesi halinde ‘iki yıl’ boyunca bu yöntem değiştirilemeyecek. Avantajı ise gayrimenkulünüzle ilgili 1 kuruşluk masraf yoksa dahi indirim hakkı sağlaması. Götürü Gider uygulamasında oran daha önce yüzde 25 olarak dikkate alınmaktaydı. Ancak 2017 yılı sonunda yapılan değişikle yüzde 15 oranına düşürüldü. Kiradaki evle ilgili hiçbir gideriniz yoksa götürü gider yöntemiyle yüzde 15 indirim hakkınız olacak.
GERÇEK GİDER YOLUYLA
Gerçek Giderde; mülk sahibinin üstlendiği aydınlatma, ısıtma, su ve asansör giderleri, mülke ilişkin sigorta giderleri, mülk konut ise banka kredisiyle alınması halinde 5 yıl süre ile faiz ödemeleri, mülke ait vergi, resim, harç ve şerefiyelerle belediyelere ödenen harcamalara iştirak payları, gayrimenkule ait bakım onarım ve idame giderleri, mülk sahibi kendisi de kirada oturuyorsa ödediği kira giderini vergi hesabından düşebiliyorsunuz.
KAYNANA HARİÇ
Bedelsiz olarak başkalarının kullanımına bırakılan gayrimenkullerin emsal kira bedeli, bu gayrimenkullerin kirası sayılıyor. Çünkü herkesin bu gerekçeyi ileri sürerek devlete vergi vermemesi ihtimali var. Bazı akrabalık ilişkisi söz konusu ise emsal kira bedeli uygulanmıyor. Diğer bir deyişle anne, baba, büyükanne, büyükbaba, kardeş, çocuk ve torunların kullanımına tahsis edilen konut için emsal kira bedeli ödenmiyor. Kaynana bu sayılanların dışında. Ayrıca amca, dayı, hala, teyze gibi kişiler de evde bedelsiz oturursa vergi ödemek gerekiyor. Keza arkadaşlar da kira bedeli ödemek zorunda.
KREDİYLE EV ALANLAR
Bankadan krediyle ev alan kişi söz konusu evi kiraya vererek gelir elde ediyorsa gerçek gider usulünü seçmesi halinde o yıla ait kira gelirinden bankaya yıl içinde ödediği kredi faizlerini indirebilecek. Örneğin; Ahmet Bey, 2018’de 250 bin liraya satın aldığı bir apartman dairesini, 1 Ocak 2018’de konut olarak kiraya vermiş ve yıllık 16 bin 800 lira gelir elde etmiştir. Aldığı konutun yüzde 5’i 12 bin 500 liradır. Gerçek gider yönteminin seçilmesi ve istisnaya isabet eden tutarın ayrıştırılması ile kazançtan indirim konusu yapılabilir.
YENİ EVİ KİRAYA VERENLER
Boş kalan evin korumak amacıyla bedelsiz olarak başkalarının (örneğin arkadaşın) kullanımına bırakılması durumunda vergi ödenmiyor. Son 5 yıl içinde ev alıp kiraya verenler ‘Gerçek Gider Yöntemi’yle satın alma bedelinin yüzde 5’ini kira gelirinden düşebilir. Örneğin; 2017’de 200 bin liraya aldığınız evden 2018’de 10 bin lira kira tahsil ettiniz. 200 bin liranın yüzde 5’i olan 10 bin lirayı kira gelirinden düşerek vergiden kurtulabilirsiniz. Yüzde 5’lik indirim, sadece bir konuta uygulanabilir. İşyeri olarak kiraya verilen gayrimenkuller, yüzde 5’lik gider indiriminden yararlanamaz.
BEYANNAME VERİLMEZSE…
Kira gelirini beyan etmeyenlerden, ödemedikleri vergi, cezalı ve faiziyle alınıyor. Beyanda bulunmayanlar ayrıca 4400 liralık konut kira geliri istisnasından yararlanamıyor.
ALTIN ORAN 1140 LİRA
Gerçek giderde, makbuz, fatura gibi belgeler 5 yıl saklanacak. Ancak hiç harcamanız yoksa, bu durumda ‘Götürü Gider’ sizin için avantajlı olacaktır. çünkü gelirden yüzde 15 indirim yapmaya olanak sağlıyor. Örneğin; 1000 lira aylık kira elde eden biri 1140 liraya indirebilecek gerçek gideri bulunmuyorsa götürü gideri seçmesi lehine olacak ve bu şekilde daha az vergi ödeyecektir.
BİRDEN FAZLA KİRA GELİRİ VARSA…
4400 liralık istisna tutarı, birden fazla mesken kirası elde edenler için kira gelirleri toplamına bir defa uygulanacak. Bir konuta birden fazla kişinin ortak olması halinde ise bu konuttan elde edilen kira geliri için her bir ortak söz konusu istisnadan ayrı ayrı (4400 lira) yararlanabilir.
İŞ YERİ SAHİPLERİ
İş yeri kira geliri 34 bin lira üzeri olanlar beyanname vermek zorunda. Bu mükellefler Götürü veya Gerçek Gider yöntemini seçebilir fakat Götürü Gider yöntemini seçenler, 2 yıl geçmedikçe Gerçek Gider yöntemine geçemez. Ayrıca konut (istisna sonrası rakam) artı iş yeri brüt kira geliri 34 bin liranın üzeri olanlar da beyanname verecek. Evi başkasına kiraya vererek, kiraladığı bir başka evde oturanlar; ödedikleri kira bedellerini gider olarak göstererek vergiden indirecek.
120 BİN TL’DEN FAZLA KAZANANA YOK
Ticari, zirai veya mesleki kazancı olmamakla birlikte istisna haddinin (4400 lira) üzerinde hasılat elde edenlerden, beyanı gerekip gerekmediğine bakılmaksızın ayrı ayrı veya birlikte elde ettiği ücret, menkul sermaye iradı, gayrimenkul sermaye iradı ile diğer kazanç toplamı 120 bin lirayı aşanlara uygulanmaz.
BOŞ OLAN EV İÇİN BİLDİRİM
Kira beyannamesinin hazır beyan sistemi üzerinden (https://intvd.gib.gov.tr/hazirbeyan/) vermek mümkün.
Eşler konuta yarı yarıya ortaksa ve kira geliri elde ediyorsa bu durumda 4400 liralık istisna her bir hissedara uygulanacak.
Kiraya verilen gayrimenkul, kiracı tarafından hem konut hem de işyeri olarak kullanırsa (home-office) elde edilen kira kazancına konut istisnası uygulanmayacak.
Depozito kira geliri sayılmaz.
Bireysel Emeklilik Sistemi’ne (BES) ödenen katkı payları kazançlardan indirim konusu yapılamaz.
Boş olan ve kira geliri elde edilmeyen gayrimenkuller için beyanname verilmesine gerek yok.Ama bağlı olunan vergi dairesine bilgilendirme yapılmalı.
Tapu sahibi başka kişi, kirayı elde eden başka biri olması durumunda tapu sahibinin beyanname vermesi gerekiyor.
Emekli de olsanız kira geliriniz istisna tutarı 4400 lirayı aştığı sürece beyanname vermelisiniz.
Kentsel dönüşüm kapsamında belediyeler tarafından verilen kira yardımlarını kazanç olarak kabul edip beyanname vermenize gerek yok.
İş yeri kiracılarının kesmekle yükümlü oldukları stopajları vergi dairesine yatırmamasından dolayı, mülk sahibinin sorumluluğu bulunmuyor.