İstanbul’da taşınacak1.5 milyon konuta ilişkin önemli açıklamalarda bulunan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, “500 binini Anadolu yakasında, 500 binini Avrupa yakasında, 500 binini de olduğu yerde yapacağız” dedi.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, CNN Türk’te Ahmet Hakan’ın sorularını cevapladı. İstanbul depremine ilişkin önemli açıklamalarda bulunan Kurum şu ifadeleri kullandı:
Tabii ülkemiz deprem ülkesi nüfusumuzun yüzde 70’inden fazlası deprem bölgelerinde yaşıyor. İstanbul da bu illerimizden bir tanesi. Biz ne yaptık? Şöyle geriye dönüp baktığınızda 1994’te sayın Cumhurbaşkanımız KİPTAŞ Başak konutlarıyla birlikte bu sosyal devlet anlayışını sosyal konutlarla birlikte başlattı. 2002’de de geldiğinde, Büyükşehir Belediye Başkanlığı dönemindeki anlayışı tüm Türkiye’ye yaydı. Bu çerçevede ne yaptık? 1 milyon 180 bin sosyal konut… Dünyada bunun eşi benzeri yoktur. 1 milyon 180 bin konutun yapımını tamamladık. Vatandaşlarımıza teslim ettik. Şu ana kadar ne yaptık? 20 yılda, 3 milyon 300 bin konutun dönüşümünü sağladık. 20 yıldır biz zaten bunları yapıyoruz. Ne yapıyoruz? 3.3 milyon konutun dönüşümünü sağladık. İstanbul’a baktığınızda 695 bin konut dönüştürüldü. Şu an İstanbul’da 93 bin konutun dönüşümü tamamlandı. Esenler’de, Başakşehir’de, Bağcılar’da, Sultangazi’de, Üsküdar’da Çamlıca’da, Ümraniye’de, Kartal’da bina yıkıldı onun etrafında, Kadıköy’de, Fikirtepe’de, İstanbul’un 39 ilçesinde 695 bin konutun dönüşümü tamamlandı. Fiilen de 93 bin konutun yapımı devam ediyor. Türkiye’de 270 bin afet konutu şu an devam ediyor.
Kadıköy Fikirtepe’de orada 15 bin konutluk 60 bin vatandaşımızı ilgilendiren ilk etap konutlarımızı tamamladık. Oradaki dönüşüme devam ediyoruz.Çamlıca’da 3 bin konutun üzerinde dönüşüm süreci başladı ve 7 bin vatandaşımızla dönüşüm sürecini yürütüyoruz. Zeytinburnu Beştelsiz’de yine bitirdiğimiz konutlar. Kağıthane’de kayan bir bina vardı. O binanın etrafında ne kadar riskli alan varsa hepsini projemizin içine aldık. TOKİ ile birlikte hızlı bir şekilde yapım sürecini yaptık ve vatandaşlarımıza şimdi teslim ediyoruz. Esenler’de 60 bin konutluk Türkiye’nin ilk akıllı şehri. 2 bin 100’ünü teslim ettik. Sahada fiilen inşaatlarımız devam ediyor ve bu konutların teslimlerini yapıyoruz. Dünyada eşi benzeri yok. Bu konuda trilyonları harcadık. Bu yapımları yaparak vatandaşlarımızın can ve mal güvenliğini aldık. Ne yaptık? Yapı denetim sistemini değiştirdik.
1.5 MİLYON RAKAMI NASIL TESPİT EDİLDİ?
Geldiğimizde iki kere Deprem yönetmeliği değişti. Onun üzerine 2007’de yine 2018’de deprem yönetmeliği değişti. Bu deprem yönetmeliği ile yapı denetim sistemiyle birlikte etkin denetimi yaparak biz yapılarımızın yüzde 65’ini güvenli hale getirdik. Tüm Türkiye için konuşuyorum. Bu sayede de vatandaşımızın can ve mal güvenliğini teminat altına aldık. Bir hedef ortaya koyduk. Dedik ki ‘biz Türkiye’de 2035 yılına kadar dönüşüme girmemiş alan kalmasın istiyoruz ve bu çerçevede tüm Türkiye’de deprem riski olan binaların dönüşümü için bu iradeyi ortaya koyacağız’. Cumartesi günü de Hazine Maliye Bakanımızla birlikte başka destekleri de açıklayacağız. Tüm Türkiye’deki çalışmamızı daha da kararlı ortaya koyacak adımlar atıyoruz. Şu an bizim tespitlerimiz gerek zeminden kaynaklı gerek eski yapılar… Yapıların kaçı 99 öncesi kaçı 99 sonrası… Bu yapılara baktığımızda bizim tespitlerimize göre İstanbul’da 1.5 milyon konutun dönüşmesi gerekiyor. Tespitlerimiz bunu söylüyor. Nasıl söylüyor? Binanın ruhsat yılı itibariyle baktığınızda, zeminin kalitesine baktığınızda, oradaki sıvılaşma riskine, heyelan riskine baktığınızda bize bunu söylüyor. Coğrafi bilgi sistemleri genel müdürlüğümüzün, kentsel dönüşüm genel müdürlüğümüzün çalışması bize bu veriyi veriyor. 193 bin 649 bina, 1 milyon 448 bin de bağımsız bölüm.
1.5 MİLYON KONUT NEREYE YAPILACAK?
Esenler’de donatı yok. Bu binaların hepsi 99 öncesi yapılmış yapılar. Okul alanı yok, yeşil alanı yok. Şimdi yıkıp buraya aynısını yapamazsınız. Bunların sosyal donatı alanlarını, toplanma alanları, yeşil alanlarını yapacağız. Ulaşım akslarını açmak zorundayız. 1.5 milyon konutun 500 binini Anadolu yakasında 500 binini Avrupa yakasındaki rezerv alanda, 500 binini de olduğu yerde yapacağız. Detaylarını sayın Cumhurbaşkanımız milletimizle paylaşacak. İstanbul’a ilave nüfus getirmeden altını İstanbul’a ilave nüfus getirmeden yapacağız. Bize 130 milyon metrekare rezerv alan lazım. Bizim rezerv alanlarımızın tespitini yaptık. Onların detaylarını sayın Cumhurbaşkanımız önümüzdeki günlerde açıklayacak. Kamu binalarıyla ilgili planlamamız var. Yeni yapılacaklara ilgili planlamamız var. Örnek vereyim bir tanesine. Esenler’de ki rezerv alanımızın hemen kuzeyindeki askeri alanı biz Milli Savunma Bakanlığımızla konuştuk, orası rezerv alanımız olacak. Büyük bir alan var. 70-80 bin konutluk alan var. Esenler’deki askeri alanın kuzeyini bir rezerv alan olarak kullanacağız. Yani konut yapacağız. Sultangazi, Bağcılar ve Başakşehir’i seyreltip oraya sosyal donatı alanları yapacağız. Oraya yapmak zorundayız. Niye yapmak zorundayız? Allah göstermesin herhangi bir afette toplanma alanı olacak. Hem binanızı güçlendirmek zorundasınız hem de o donatıları insanımıza sunmak zorundayız. Bu devletin görevidir. Önümüzdeki 5 yıl içerisinde bu süreci tamamlamak istiyoruz. Bu kolay bir süreç değil, zor bir şey. Bu zor bir süreç ama biz rezerv alanlarımızı bitirdikten sonra etap etap konutları bitire bitire vatandaşlarımızı bu alanlara taşıyacağız. Finans desteklerini de sayın Cumhurbaşkanımız açıklayacak. Bakanlıklarımızla ilgili finans desteklerimizi kira desteklerimizi ve burada taşınma sürecindeki desteklerimizi de arttırarak devam edeceğiz. Kimse mağdur olmadan, hep birlikte yapacağız. Yani vatandaşımız da bu sürecin içinde olacak.