İstiklal Caddesi döşenecek granit taşlar ile yeni çehresine kavuşacak. Kimi uzmanlar granitin dayanıklı bir malzeme olmadığını söylerken bazıları ise İstiklal Caddesi’nin kimliğini yansıtmadığını belirtiyor.
Granitte radyasyon tartışmaları bir yandan devam ederken diğer yandan Beyoğlu müdavimleri eski günleri özlemle yad etmeye devam ediyor. Beyoğlu son yıllarda eski günlerini mumla arıyor. Taksim Meydanı’nda yılan hikayesine dönen Atatürk Kültür Merkezi projesi bir yana, Taksim Meydanı’nın araç trafiğine kapatılması projesinden sonra Taksim Meydanı bir beton yığınına döndü. İstiklal Caddesi ise yenileme projesi kapsamına alındı. Nostaljik tramvay caddeden kaldırıldı.
İBB yayımladığı görsellerde İstiklal Caddesi’nin yenileme projesinden sonra dönüşeceği hali gösterdi. Belediye caddede her sağnak yağmurda Venedik’i andıran görüntüler oluşmaması için giderleri geliştirerek önlemleri alacağını bildirdi. Belediye caddeye granit taşların döşeneceğini bildirdi.
Türk malı mı çin malı mı kullanılacak?
Granit tartışmaya açık bir maden. Sözcü Gazetesi’nin haberine göre, bazı uzmanlar taşın kalitesizliğini ve İstiklal Caddesi’nin tarihi ruhundan uzak olmasını eleştiriyor. İstiklal Caddesi’nde Türk granitinden daha ucuz olan Çin malı granit kullanılıp kullanılmayacağı da merak ediliyor.
Ege Maden İhracatçıları Birliği Başkanı Mevlüt Kaya, İstiklal caddesine döşenen granitlerin yerli malı olması takdirinde bunu destekleyeceklerini belirtti. Kaya şöyle dedi:
“Eğer kendi ülkemizin taşı kullanılıyorsa bunun mermer olması granit olması önemli değil. İtalya’dan, Brezilya’dan, Çin’den ithal taşlarla caddelerimizi, havaalanımızı, kamu alanlarımızı… döşemeyelim de kendi taşlarımızla döşeyelim. Her ülkede bu böyledir. Herkes kendi yörenin taşını kullanır. Kamu binalarımız hastanelerimizde yerli doğal taşlarımız kullanılsın .Dünyanın doğaltaş varlıklarının en az 3’te 1’i kaynakları Türkiye’de. Türkiye’nin 2.5 milyar dolarlık bir doğal taş ihracatı var. Yerli doğal taşa sahip çıkmak gerek”
Granit radyasyonlu mu?
Granitin radyasyon yaptığı ve yağmur yağınca kayganlaştığı iddiası üzerine Kaya “Granit volkanik bir taştır. Bazı katmanlarda radyasyon vardır. Maden açılmadan önce bu katmanlarda ölçüm ve testler yapılır. Kabul edilebilir seviyenin üstünde radyasyon varsa buraya kazma vurulmaz. Çünkü kimse milyonların sağlığını riske etmek istemez. Ayrıca maden açmak için 3-4 milyon dolar yatırım gerekli. Kimse Radyasyon seviyesi yüksek yere yatırım yapmaz. Öte yandan İstiklal caddesi gibi yerlere kumlanmış ya da yakma işlemi yapılmış granit kullanılır. Böylece kayma olmaz. Cilalı granit kayma yapar böyle yerlerde cilalı granit kullanılmaz” diye konuştu.
Mimarlar Odası Başkanı Eyüp Muhcu ise yaptığı açıklamada Beyoğlu kent kültürünün son yıllarda ciddi anlamda bozulduğunu söyledi. Muhcu, “ Taksim ve İstiklal caddesi belediye uygulamaları nedeniyle hızla nitelik kaybetmektedir. Kültür sanat bölgesi olarak geçmişte yer alan Beyoğlu gros turizm bölgesi şekline evrilmektedir. Özellikle birtakım sinemaların kapatılması kültür mekanlarının kapatılması yerlerine AVM ticaret ve benzeri fonksiyondaki yapılaşmaların gelmesi tarihsel fonksiyonu ortadan kaldırmıştı” diyerek Beyoğlu’ndaki son durumu değerlendirdi.
Caddenin ruhunu yansıtmıyor
Granit taşının caddenin kültürünü yansıtmayan bir madde olduğunu ifade eden Muhcu, “Granit İstanbul’un her yerinde kullanılıyor. Çepherlerinde, merkezde, sokaklarda, meydanlarda her yerde var. Bu malzeme nedeniyle meydanların kendine has dokuları ortadan kaldırılıyor. İstiklal Caddesi bütün olumsuzluklara rağmen tarihsel silüetleri belli ölçüde korunmuş geçmişte yapılan düzenlemelerle nostaljik ternle atmosfer yaratalımsaına destek sağlanmıştı. Bu sokak dokusu kayboluyor. Malzemeler yok sayılıyor. İstiklal Caddesi Avrupa’nın en hareketli caddelerinden biri. Buraya özen gösterilmeli” dedi.
İstanbul’da sıklıkla kullanılan granit taşlarıyla ilgili ayrıntılı bilgiler de veren Muhcu, “İstanbul’daki granit daha çok Çin’den getiriliyor. Sağlam olmayan dayanıksız bir malzeme çok kalın kesitli malzeme kullanılmasına rağmen çatlamalar deformasyon olabiliyor. Bu şekilde taşın sürdürülebilirliği ortadan kalkıyor” açıklamasında bulundu.