Prof. Dr. İlber Ortaylı’nın “Acilen tamir görmeli yoksa çökecek” dediği Topkapı Sarayı içindeki Aya İrini Kilisesi için Kültür ve Turizm Bakanlığı konunun uzun süredir gündemlerinde olduğunu söyledi.
Prof. Dr. İlber Ortaylı’nın “Acilen tamir görmeli yoksa çökecek” dediği Topkapı Sarayı içindeki Aya İrini Kilisesi için Kültür ve Turizm Bakanlığı konunun uzun süredir gündemlerinde olduğunu söyledi. Müze için restorasyon projesinin önümüzdeki aylarda ihaleye çıkacağını belirten bakanlık, kabul edilen projenin akabinde restorasyona başlanacağını belirtti.
ÜNLÜ tarihçi Prof. Dr. İlber Ortaylı’nın önceki günlerde Aya irini Kilisesi için yaptığı açıklama dikkatleri çekmişti. Prof. Ortaylı’nın, tarihi kilise için “Acilen tamir görmeli yoksa çökecek. Ciddi fonksiyonları olan bir katedral burası. Bugüne kadar ciddi bir tamir görmedi. 20-25 yıl kapatılması ve bir facia yaşanmadan restorasyona alınması gerek, konser yapılmamalı” uyarısıyla birlikte, bir restorasyon çalışmasının gündemde olup olmadığını Kültür ve Turizm Bakanlığı ile görüştük.
HT İstanbul’a konuyla ilgili açıklamada bulunan Kültür ve Turizm Bakanlığı restorasyon konusunun uzun bir süredir gündemlerinde olduğunu ve konuyla ilgili ince-lemeler yapıldığı bilgisini verdi. Bakanlık, önümüzdeki aylarda proje ihalesinin yapılacağını ihalenin ardından onaylanan proje için akabinde restorasyon işlemlerinin başlatılacağını belirtti. Yıl sonuna kadar restorasyonuna başlanacağı ifade edilen kilise son dönemlerde konserlerin vazgeçilmez mekânları arasında yer alıyor.
ATRİUMLU TEK KİLİSE
Roma Imparatorluğu’nun başkenti Konstantinopolis olduktan sonra yapılan ilk kilise ve Bizans’tan günümüze kalan atriumlu tek kiliseolan Aya irini 4. yüzyılda inşa edildi. Aya irini Kilisesi, 532 yılında geçirdiği yangın sonrasında Doğu Roma imparatoru Justinianus tarafından 548 yılında yeniden yaptırıldı.
Üç netli bazilikal planlı yapı, ana mekân (naos), narteks (giriş) ve atrium (avlu) olarak üç bölümden oluşuyor. Apsis yarım kubbesinde altın yaldızlı mozaik zemin üzerine geniş kollu bir haç, apsis kemerinde Tevrat’tan alınmış “Yeryüzünde yaptığı güzel icraatla cennet mekânına yükselişini sağlayanın adı Tanrı’dır” anlamına gelen bir yazı bulunuyor.
CAMİYE ÇEVRİLMEDİ
İSTANBUL’un fethinden sonra camiye çevrilmediği için mekânın içinde ve dışında çok fazla değişiklik yapılmadı, silah ve ganimetlerin depolandığı yer olarak kullanıldığından “Cebehane” adını aldı. III. Ahmed döneminde yapılan giriş revakında iki onarım kitabesi yer alıyor. 1726 tarihlî bu kitabeden yapının Darü’l-Esliha olarak onarıldığı ve burada depolanan silahların düzenlenerek, adeta bir silah müzesi durumuna getirildiği anlaşılıyor.
Habertürk
