İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nden CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun İstanbul Metrosu ile ilgili açıklamalarına yanıt…
Sayın Kemal Kılıçdaroğlu’nun İstanbul Metrosu ile ilgili ifadelerindeki bilgi hataları sebebiyle kamuoyunun doğru bilgilendirilmesi amacıyla aşağıdaki açıklamanın yapılması gerekli olmuştur.
CHP Genel Başkanı Sn. Kemal Kılıçdaroğlu CHP Grubunda yaptığı konuşmasında, “İstanbul, Ankara ve İzmir’de metro yapılıyordu. İstanbul ve Ankara Büyükşehir Belediyeleri ben metro yapamam diye havlu attı, yapamadı. Ulaştırma Bakanlığı devraldı, yapıyor. İzmir’in bütçesi daha düşük olmasına rağmen, ‘ben yapacağım’ dedi. İstanbul’un üçte biri Ankara’nın yarı fiyatına İzmir Metrosu’nu yapıyor.” İfadelerini kullanmıştır.Sayın Kılıçdaroğlu’nun ifadelerindeki bilgi hataları sebebiyle kamuoyunun doğru bilgilendirilmesi amacıyla aşağıdaki açıklamanın yapılması gerekli olmuştur.“İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Sn. Kadir Topbaş, 2004 yılında göreve geldiğinde tramvaylar ve nostaljik tramvaylar dahil 45,1 kilometre olan raylı sistemleri, 13 yılda 150 kilometreye taşımıştır.2004 yılında raylı sistemle günlük 11 ilçede 532 bin yolcu taşırken, bugün 23 ilçeye yayılan metrolarla 2 milyon 300 bin yolcu taşınmaktadır.İstanbul’da tamamlanmış metro yatırımı olarak Marmaray’ın Zeytinburnu-Ayrılıkçeşmesi arasındaki 13,5 kilometrelik kısım hariç diğer bütün raylı sistem yatırımlarını İstanbul Büyükşehir Belediyesi kendi bütçesinden veya uzun vadeli düşük faizli kredi kullanarak yapmıştır.İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin şu an 71,7 kilometrelik metro inşaatı devam etmektedir. Hali hazırda 76.9 kilometre metro ile 40.8 kilometre (Havaray-Tramvay-Finiküler) hatları için ihale ilanına çıkılmış olup yapım aşamasındadır.Sayın Kılıçdaroğlu daha önce de İzmir’deki metro hattı ile Kadıköy-Kartal metrosunu kıyaslayarak bazı iddialarda bulunmuş ve bu iddialara defalarca yanıt verilmiştir.Kayıtlardan da görüleceği üzere, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin metro yatırımları ile ilgili sözleri gerçeği yansıtmamaktadır. Zira, İzmir Büyükşehir Belediyesi, 2014 yılına kadar sadece 20 kilometrelik 17 istasyondan oluşan İzmir Metrosu’nu yapmıştır.İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin yaptığı raylı sistemlerin çok büyük çoğunluğu tamamen yeraltından giden ve son teknolojiyle donatılmış, sürücüsüz kullanılabilen vagonlarından oluşan metro yatırımlarıdır.İzmir’deki aç kapa sistemiyle inşa edilen ve büyük bölümü hafif metro (tramvay) olan hattın, İstanbul’daki Kadıköy- Kartal metro hattı ile kıyaslanması söz konusu bile değildir.26,2 kilometrelik Kadıköy-Kartal-Pendik-Tavşantepe Metrosu’nun tamamı yeraltında inşa edilen tam bir metro hattıdır. Yolcu taşıma kapasitesi saatte tek yönde 70 bindir. Bu hattın sinyalizasyon sistemi, sürücüsüz kullanıma uygun şekilde tasarlanmış ve imal edilmiştir. Ayrıca Depo Bakım alanı da yeraltında teşkil edilerek Türkiye de bir ilke imza atılmıştır.20 kilometrelik İzmir Metrosu ise aç kapa sistemiyle inşa edilen hafif metrodur ve saatte tek yönde yolcu taşıma kapasitesi 45 bindir.Raylı sistem hatlarının maliyetleri ile ilgili kıyaslamalar yapılabilmesi için, aynı türden olması ve içerdikleri sistemlerle birlikte değerlendirilmesi gerekir.Raylı sistem hatlarının maliyetlerine etki eden diğer faktörler de araç sayıları ve özellikleri, istasyon büyüklükleri, peron boyları ve çıkış yapıları sayısı, hattın ve istasyonların yeraltında teşkili ve hangi derinlikte inşa edildikleri, depo ve atölyelerin kapasitesi ile genişleme imkanları, kullanılan teknoloji ve güvenlik standartları, yürüyen merpen ve bant sistemleri ile yolcu konforuna yönelik imalatlardır.Bütün bu kriterler incelendiğinde ekteki tablodan da açıkça görüleceği üzere Kadıköy- Kartal Metrosu ile İzmir Metrosunun kıyaslanması mümkün değildir.İzmir Metrosu maliyet kıyaslamasının hafif raylı sistem kriterlerine yakın olan Topkapı-Sultançiftliği Raylı Sistem Hattı ile yapılması doğru bir yaklaşım şekli olacaktır.Aşağıdaki tabloya bakıldığında görüleceği gibi İzmir Hafif Metrosu ile Sultançiftliği Hafif Metrosu karşılaştırıldığında; İzmir Metrosu’nun kilometre başına maliyeti yaklaşık 50 milyon dolardan daha fazladır. Sultançiftliği Metrosu’nun kilometre maliyeti ise 21 milyon dolara yakındır.
İBB