Ekonominin çeşitli sektörlerinde gündeme gelen iflas erteleme konut sektöründe yaşanırsa konut alan vatandaşları neler bekliyor?
Ekonomide çeşitli sektörlerde son zamanlarda gündeme gelen şirketlerin iflas erteleme başvuruları gündem oluşturuyor. Türk ekonomisinin en önemli sektörlerinden olan inşaat sektöründe de vatandaşların konut satın aldığı müteahhitin iflas erteleme istemesi başvurunda bulunması halinde nelerle karşılaşacağını araştırdık. Konut sektöründe etkileyecek şu ana kadar herhangi bir önemli şirketin iflas erteleme başvurusu bulunmuyor. Genel olarak konut sektöründeki markalı projelerin çoğunda bitirme garantisi olarak vatandaşa konutun teslim edilmesi konusunda sorun olmayacaktır. Vatandaşın satın aldığı konutların müteahhiti iflas erteleme istediği taktirde haklarının neler olacağını ve nelerle karşılaşacağını bilmeleri gereken konulara haberimizin içinde yer verdik.
İflas erteleme isteyen müteahhit konut satmaya devam edebilir mi?
Konut sektöründe iflas erteleme isteyen müteahhit başvuruda bulunduktan sonra devam eden projesindeki konutları satmaya devam edecek mi sorusu en önemli sorulardan biri olarak görünüyor. İflas erteleme isteyen müteahhit devam eden konut projesinde konut satılmaya devam edip etmeyeceğini hukuki açıdan değerlendirmek üzere görüşlerini aldığımız Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Ali Güvenç Kiraz “İflas erteleme isteyen müteahhit iflas erteleme konusunda tedbir kararı alınıncaya ve iflas erteleme ile ilgili kayyum ataması yapılıncaya kadar işlemlerine aynen devam edebilir. Mahkeme tarafından kayyum ataması sonrasında da yine kayyum onayı ve bilgisi dahilinde satmaya devam edebilecektir.” dedi. Ayrıca iflas erteleme başvurusu gerçekleşen projeden konut satın alan vatandaşlar alım sırasındaki yapmış oldukları sözleşme şartlarının geçerli olup olmayacağı konusunun da önemli olduğunu düşünerek bu konuda Avukat Ali Kiraz’ın yaptığı değerlendirme şöyle; “İflas erteleme icra iflas hukuku anlamında borç ödemeyi öteleyen bir erteleme prosedürüne sokan mahkeme tarafından yapılan bir yapılandırmadır. Mevcut hukuki sözleşmelerde verilen taahhütlerin sürelerine engelleyen veya öteleyen bir durum değildir. Sözleşme ile hangi dönemde teslim şartı ön görülmüş ise bu tarihlerde konutlar teslim edilmelidir.”
İflas erteleme isteyen müteahhitten konut alan vatandaş vazgeçerse parasını geri alabilir mi?
Projelerden konut satın alan vatandaş 14 gün içinde cayma hakkı bulunabiliyor. Bu süre sonunda verdiği kaporanın yada konut bedelinin tamamını eksiksiz tahsil edebiliyor. Ayrıca sözleşmeden vazgeçtiği taktirde 24 ay süre içerisinde yüzde 2-8 arasında tazminat ödeyerek parasını 180 günde tahsil edebiliyor. İflas erteleme isteyen müteahhitin projesinden konut satın alan vatandaş cayma ve sözleşme iptal hakkını kullanmak istediği zaman hangi hukuki durumlarla karşılacağını açıklayan Avukat Ali Güvenç Kiraz; “İflas erteleme iflas hali olmadığı için bu sözleşmeden vazgeçme halinde parasını almak isteyen konut tüketicisinin tek başvurabileceği merci kayyum olacaktır. Burada zaten çok ciddi bir alacaklı listesi oluştuğu için vazgeçen konut tüketicisinin hiçbir zaman ödediği bedeli geri alamama riski vardır. Sözleşmeden dönme konusunda ise iflas hali haklı vazgeçme halidir. İflas erteleme halinde tüketici kanunda yer alan dönme cezai şartları kesilerek ancak bu bedele yukarıda bahsedilen şartlarda iflas erteleme isteyenin kasasında bir para kalmışsa ulaşabilir.” dedi.
Vatandaş iflas erteleme isteyen müteahhitten konut aldığında bu konutu teslim alamazsa hangi hakları doğar?
Sektörde bir proje satışa çıktıktan sonra normal şartlarda 36 ay sonra teslim edilmesi gerekiyor. Bu teslim süreleri bazen hava şartları gibi sebeplerden dolayı 5-6 ay gecikebilir fakat iflas erteleme konusu sırasında vatandaşın satın aldığı konutun teslimi ile ilgili sürecin nasıl ilerlediğini ve nelerle karşılaşılabileceğini Avukat Ali Güvenç Kiraz şöyle açıkladı; “Vatandaşın iflas erteleme isteyen veya istemeyen diye bir ayrım olmaksızın konut alımı süresinde yapılamazsa sözleşmeden cezai şart bedeli ödemeden dönme hakkı kullanarak vazgeçebilir. İflas ertelemede tek fark yukarıda bahsettiğimiz gibi artık bu kurum üzerinde bir kayyum idaresi olacağı için alacağını sıraya yazdırmak ve kendisine ödeme için bir para kalırsa o parayı almak gibi bir durum oluşabilir.”
İflas erteleme nedir?
Son günlerde gündem olan iflas erteleme nedir sorusuna baktığımızda iflas ertelemenin açıklaması şöyle;
İflas erteleme, Türk Ticaret Kanunu ile İcra İflas Kanunu’nda düzenlenmiştir. Borçlarını ödeyemeyecek duruma gelmiş bir şirket iflasını vermek zorundadır. Normal şartlarda kurulacak olan iflas masasında şirket alacaklılara malvarlığı hisselerini satarak ödemesini yapar. İflasın ertelenmesi sistemi, şirketin iflasını vermemesi adına son bir umut olarak karşımıza çıkmaktadır. Mahkeme iflas erteleme için başvuran şirketin mali durumunu kurtarılabilir bulursa şayet, iflas ertelemeye karar verebilmektedir. İflas erteleme kurumu şirketin borçlarının takibini bir süreliğine durdurma olanağı sağlamaktadır. Dolayısıyla mahkeme tarafından iflas erteleme kararı verilmiş olan bir şirketin alacaklısı, iflas ertelemenin sona ermesinden önce alacağına ulaşamaz.
Eyüp İYİGÜN/Emlakmetrekare.com