Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın tüm uyarılarına rağmen son 1 yılda yıllık tüketici kredisi faizleri 4 puan arttı. Faizler hızla artarken özel bankaların toplam kredi hacmi ise kamu bankalarının sadece yarısı kadar büyüdü.
KAMU BANKALARI ÖZELLERİ KATLADI
Geçtiğimiz yıl Türk ekonomisi geçtiğimiz yıl yüzde 7.4 büyüyerek, büyümede G20 ülkelerini geride bırakırken AB’yi ise üçe katladı. Bu dünyaya parmak ısırtan performans her sektörde hissedilirken bundan en fazla kâr sağlayan bankalar oldu. 2017 yılında bankacılık sektörünün kârı yüzde 31 artışla 49.1 milyar liraya ulaştı. Bankaların faiz gelirleri de 2016’ya oranla yüzde 27.1 artarak 247.5 milyar lirayı buldu.
TOPLAM 2 TRİLYON LİRAYI AŞTI
Özel bankalar kazancını hızla artırırken özellikle son zamanlarda kredi musluğunu sıkmış durumda. Merkez Bankası verilerine göre sektörün kredi hacmi 23 Mart haftası itibarıyla 2 trilyon 225 milyar liraya ulaştı. Yıllık kredi büyümesi ise yüzde 21.18 oldu. Kredilerin dağılımına bakıldığında özel bankaların kamu bankalarına göre kaynak sağlamada çok daha eli sıkı davrandığı dikkat çekiyor.
BÜYÜME YÜZDE 15.7’DE KALDI
Kamu bankalarının kredi hacmi son 1 yılda yüzde 27.56 artarak 712.1 milyar liraya ulaştı. Kredi hacmi 740.6 milyar liraya ulaşan özel bankalardaki yıllık büyüme ise yüzde 15.74’te kaldı. Son 1 yılda sektörde kredi hacmi 389 milyar lira büyürken bunun 153.8 milyarı kamu, 100.7 milyar lirası ise özel bankalardan geldi. Kamu bankalarının kredi hacminin oran olarak özellere göre neredeyse iki kat artması kredilerde talepte değil arzda sıkışıklık yaşandığına işaret ediyor.
Oranlar adeta uçuşa geçti
Bankalar, Cumhurbaşkanı’nın uyarılarına rağmen kredi faizlerinde de indirime kesinlikle gitmiyor. Konut, taşıt ve ihtiyaç kredilerinden oluşan tüketici kredilerinde ortalama yıllık faiz geçtiğimiz yıl mart ayında yüzde 14.79 seviyesindeydi. Bu oran 23 Mart itibarıyla yüzde 18.66’ya yükseldi. Ticari kredilerde de yıllık faiz son bir yılda yüzde 15.51’den yüzde 17.67’ye yükseldi.
VERDİĞİ BORCLAR DÖNÜYOR
Özel bankaların kredi verme konusunda çekingen davranması genelde risklerin artmasıyla ilgilidir. Ancak takipteki alacaklara bakıldığında şu ana kadar kredi dönüşlerinde önemli bir sorun gözükmüyor. BDDK verilerine göre brüt takipteki alacak oranı yüzde 2.9. Karşılaştırma açısından AB’deki bankalara baktığımızda bu oranın yüzde 5.1 olduğunu görüyoruz.
Cumhurbaşkanı Erdoğan: Karşısında beni bulur
Özel bankalar kredi verme konusunda cimri davranırken faiz inadından da vazgeçmiyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da geçtiğimiz günlerde Türkiye’deki yüksek faiz sorununa işaret ederek “Faiz fakiri daha fakir zengini daha zengin yapar” demişti. Erdoğan Pendik’te yaptığı konuşmada “Bu faiz belasından Türkiye’yi, faizi aşağı indirmek suretiyle enflasyondan kurtaracağız. Enflasyonun anası da babası da faizdir. Bunun aksini yapmaya kalkanlar da karşılarında beni bulur” ifadelerini kullandı.