Dünyada her geçen gün hızla gelişen trendlerden biri; kısa dönem ev kiralama oldu. Avrupa ülkeleriyle birlikte Türkiye’de de yaygın olarak kullanılmaya başlanıyor. EVA Gayrimenkul Değerleme Lisanslı Değerleme Uzmanı Serkan Bal, kiralama için kullanılan platformlarda, Türkiye’de tahmin edilen kayıtlı ev sayısının 60 bin, İstanbul’da ise 20 binin üzerinde olduğunu ve fiyatların gecelik ortalama 45- 100 Euro arasında değiştiğini açıkladı.
EVA Gayrimenkul Değerleme Lisanslı Değerleme Uzmanı Serkan Bal, özellikle tatillerde ve iş seyahatlerinde tercih edilen bu yöntemin tüm taraflar için kazançlı bir konaklama hizmeti olduğunu vurgulayarak, “Dünya genelinde her geçen dönem seyahat etmek ve istenilen mesafelere ulaşmak alternatifler doğrultusunda daha da basit hale gelmektedir. Gelişmiş ülkeler veya gelişmekte olan ülkelerde, turizm sektörü de paralel olarak bu hıza ayak uydurmakta. Söz konusu platformlardan en çok kullanıcısı olan “airbnb” kayıtlarına göre 191 Ülkede hizmet veriyor. Türkiye’de tahmin edilen kayıtlı ev sayısı 60 binin üzerinde, İstanbul’da tahmin edilen kayıtlı ev sayısı ise 20 binin üzerindedir. İlginç olan ise dünyanın en büyük konaklama platformu ona Airbnb’nin hiç kendine ait bir mülkünün olmaması tamamen bir aracılık platformu olarak hizmet vermesi.” dedi.
Bal, şöyle devam etti:
“Ayrıca aylık kiralama yapabilen Blueground gibi uluslarası zincirler de yeni binalarda evleri kiralayıp döşeyip kiraya veriyorlar. Bu tür konaklamaların şehrin merkezlerinde olduğunu bir odadan başlayıp 3 odaya kadar çıkabildiğini görüyoruz. Burada mantık kiralanan mülke her yerde aynı standart servisin verilmesi. Benzer platformlara örnek olarak ülkemizde hizmet veren missafir.com da dikkat çekiyor. Şimdilik Türkiye sınırlarında hizmet veren platform yenilikçi bir yaklaşım ile ev sahiplerini kendi sistemine üye olmasını sağlıyor ve sonrasında evlerin kısa-orta vadede kiralanabilmesi için tüm operasyon sürecini profesyonel bir şekilde yürüterek hizmete sunuyor. Operasyon aşamasına; evin iç tasarımından, 7/24 müşteri hizmetine, profesyonel fotoğraflamadan, bakım-onarım gibi servisler de dahil oluyor. Bu sistemde ev sahibi ile misafirin bir araya gelmesine veya iletişim kurmasına gerek kalmıyor. Misafir tüm iletişimi direkt olarak platform ile kuruyor. Missafir.com portföyündeki evleri hem kendi platformunda hem de airbnb gibi önde gelen birden fazla popüler uygulamalarda profesyonel bir şekilde aynı anda kullanıcılara pazarlıyor. Son dönemde bunun gibi başka platformların da işe başladığını görüyoruz. Bu açıdan gayrimenkul hizmet alanında değişik bir iş kolu devreye giriyor gibi.”
İstanbul’da rakamlar dikkat çekiyor
Kısa süreli ev kiralamaları için fiyat bilgilerini de paylaşan Bal, “Gecelik ortalama 45 – 100 euro arasında fiyatlar talep edilirken, yalnızca özel oda olarak gecelik konaklama fiyatları ise 17- 50 euro arasında değişiyor. Bu rakamlar turistik noktalar ve merkezi bölgelere yakınlık-uzaklık faktörüne göre değişkenlik gösteriyor. Aylık kiralamalar da fiyatlar biraz daha daha uygun. Ev sahiplerinin istenen rakamlara rezervasyon aşamasında ayrıca temizlik bedeli de ekleme hakları bulunabiliyor. İstanbul’da kayıtlı ev sayısından da anlaşılacağı üzeri kısa süreli ev/oda kiralama platformlarının gezginler tarafından da aktif olarak tercih edildiğinin göstergesi. Ülkemizde turistlerin tercih ettiği illerimizden olan Antalya özelinde kısa süreli ev-oda kiralama istatistiklerini incelediğimizde 2020 yıllarında pandemininde etkisi ile ortalama gerçekleştirilen rezervasyon sayısının 9 binlere düştüğünü görüyoruz. 2021 Yılı itibari ile artışa geçen sayı 15 bin rakamlarında iken, 2022 yılın ilk çeyreğinde henüz yaz ayı gelmemiş olmasına rağmen gerçekleşen rezervasyon sayısı 16 bin 772’dir.” şeklinde görüşlerini dile getirdi.
İstanbul’da daha çok tercih edilen daire-oda tipinin 1+1 iken tatil bölgelerinde genellik büyük ve çok odalı dairelerin tercih edildiğini de sözlerine ekleyen Bal, şöyle devam etti:
“Turizm açısından tercih edilen bu ülkelerde 80’li, 90’lı yıllarda daha çok otel konaklama tesisleri tercih edilmekteydi. 2000’li yıllarda online rezervasyon siteleri aracılığı ile otel tesislerini keşfetmek daha da kolaylaştı. Taleplerin artması ile konaklama ücretleri de artış göstermeye başladı. Alternatiflerin çoğalması, dijitalleşmenin gelişmesi ile zamanla kısa dönemli oda veya ev kiralama platformları kurulmaya başlandı. Kısa dönemli oda-ev kiralama platformları sayesinde gerekli şartları sağlayan herkes kendi evini veya odasını-odalarını kiralayarak ek gelir imkanı bulmaya başladı. Birebir otel tesisindeki imkanların sağlanamıyor olması nedeni ile bu platformlarda konaklama ücretleri daha da cazip hale gelerek tatilcilerin-gezginlerin ilgi odağı oldu.
İstanbul’da 2022’de açıklanan rakam 24 bin 259
2019-2020-2021 Yıllarının çeyrek verilerine göre ilgili platform sitelerinde İstanbul’da ortalama rezervasyonu gerçekleştirilen kısa süreli ev-oda sayısının 20 bin adet olduğunu görüyoruz. 2022 Yılının ilk çeyreğinde bu rakam 24 bin 259 adet olarak açıklanıyor. Önceki yılların ilk çeyrek sonuçlarına bakıldığında 2022 ile birlikte gerçekleşen rezervasyon sayılarındaki ciddi artış dikkate çekiyor. Bu artışın nedeni de pandeminin tüm dünya üzerindeki olumsuz etkisinin oldukça azaldığının işaretidir. Özellikle yaz aylarına doğru rezervasyon sayılarındaki artışın hızla devam edeceğini düşünüyoruz.
Tatil bölgeleri ön planda
Türkiye genelinde kayıtlı ev sayısı göz önünde bulundurulduğunda özellikle tatil beldelerinde de kısa süreli ev-oda kiralama platformlarının tercih edilirliğinin yüksek olduğu net bir şekilde görülmekte. Özellikle pandeminin etkisi ile tatil bölgelerindeki müstakil kullanıma uygun yapıların, söz konusu platformlarda daha fazla ön plana çıktığını ilan sayısı ve doluluk oranlarından anlayabiliyoruz. Airbnb CEO’su Brian Chesky, 24 Mart 2022 tarihinde katıldığı bir söyleşide pandemi süreci ve uzaktan çalışmanın etkisi ile şehir dışındaki mülklerde gerçekleşen rezervasyon talebinin %40 oranlarından %60 seviyelerine çıktığının altını çiziyor.
Rakam yüzde 50’lelere ulaşacak
2017 Yılında Alphawise tarafından yapılan ankette katılımcılarının %49’nun bir önceki yıla kıyasla otel konaklamasını kısa dönemli tercihen ev kiralama platformları ile değiştirdiğini söylüyor. Sonraki yıllarda da bu rakamın ortalama %50 seviyelerinde devam edeceğini beyan ediyor.
Kısa süreli kiralamayı tercih eden misafirlerin başlıca nedenleri ve etkileri incelendiğinde dikkat çeken maddeler aşağıdaki gibi sıralanıyor;
•Seyahat severlerin büyük bir çoğunluğu belirli bir semti keşfetmek , şehri deneyimlemek istiyor,
•Mülkler, otel tesislerine göre çok daha ekonomik oluyor, otel odasının dört duvarına bakmak değil yerli gibi yaşamak ve ev yaşamını hissetmek istiyor,
•Misafir tatil harcamalarının en az yarısını konakladığı semtte yaptığı için kapalı sistem otellerden daha farklı bir ekonomik dinamik oluşturuyor”
Bal son olarak, günümüzde kısa süreleri kiralamaların önemini ve etkisini hem dünya genelinde hem de ülkemizde net bir şekilde görebildiğimizi, gayrimenkul piyasanın dijitalleşmeye hızla ayak uydurmasının devam ettikçe benzer yenilikleri ve değişiklikleri de ilerleyen senelerde görmemizin mümkün olacağını ifade etti ve “Uzun vadede konaklama açısından açık fikir ve aydın olmak gerekiyor” diye konuştu.