Dünyanın önde gelen ticari gayrimenkul danışmanlık şirketlerinden Cushman & Wakefield’ın, Avrupa yakasında İstiklal Caddesi ve Rumeli, Teşvikiye, Vali Konağı ve Abdi İpekçi’yi kapsayan Nişantaşı Bölgesi ile Anadolu yakasındaki Bağdat Caddesi olmak üzere İstanbul’un 3 ana caddesini inceleyen altıncı ‘İstanbul Alışveriş Caddeleri’ raporu yayınladı. Rapora göre kiralama işlem sayısı 2019 yılında artış gösterdi.
İstiklal eski popüler günlerini arıyor
Raporda, İstanbul’un en önemli kültür, turizm ve ticaret merkezlerinden biri olmaya devam eden İstiklal Caddesi’nin yeniden eski popüler günlerini yakalayacağına da vurgu yapıldı. Caddedeki perakendeci yapısı, ziyaretçi yoğunluğuna hizmet etmeye yönelik gelişirken sosyalleşebilme adına alternatif oluşturduğu da belirtildi. Ana caddeler içerisinde en kalabalık cadde olma özelliğini hala sürdüren İstiklal Caddesi’ndeki yaya trafiği 2019’da hem hafta içi hem de hafta sonu olmak üzere oldukça belirgin bir yükseliş gösterdi. Hava koşullarının mevsim normallerin oldukça üzerinde seyretmesinin oluşturduğu etkiyle caddede, hafta içi yüzde 50 artış, hafta sonu ise 2 katına çıkan bir ivme yakalandı. İlginin giderek yükseldiği yeme-içme sektörüne paralel olarak 2019 yılı itibariyle özellikle bu kategorideki mağaza sayılarında artış kaydedilen İstiklal Caddesi’nde, aksesuar ve kozmetik kategorisinde de artış gözlemlenirken, giyim ve ayakkabı kategorisinde geçtiğimiz yıla kıyasla düşüş yaşandı. 2018 yılındaki boş 18 mağazanın, 2019 yılı itibariyle 6 tanesi kiralanabildi.
Kiralama işlem hacmi; metrekare bazında bir önceki yıla göre artış gösterirken, sayı bazına göre incelendiğinde ise düşüş gösterdi. Diğer yandan, boş mağaza sayısı ve boşluk oranındaki azalma eğilimi bu yıl da devam etti. Cadde üzerinde, 2019 yılında toplam 28 kiralama işlemi gerçekleşirken, boş mağaza sayısı da 11 oldu. Öte yandan Atatürk Kültür Merkezi projesinin de orta vadede tamamlanacak olmasının, İstiklal Caddesi ve civar bölgesinde yaratacağı cazibenin toparlanma açısından oldukça büyük bir katkı sağlayacağı kaydedildi.
Bağdat Caddesinde kiralamalar azalırken, uluslararası markalar arttı
Cushman & Wakefield’in raporunda, hem İstanbul’un en uzun hem de Anadolu Yakası’nın en gözde alışveriş caddesi olma özelliklerini birarada barındıran Bağdat Caddesi’nde, 2019 yılında bir önceki yıla göre benzer seviyede kaydedilen perakende arz sayısı 341 oldu. Caddede kentsel yenileme çalışmaları, alışveriş caddeleri arasında en yoğun şekilde seyrederken, 2019’da sayı metrekare bazında az da olsa artış gösterdi. Bağdat Caddesi’ndeki boş mağaza sayısı 2019 yılında düşüş göstererek son üç yılda olduğu gibi azalmaya devam etti. 2018’de 42 adet olan kentsel yenileme proje sayısı ise 2019’da 44 adet olarak seyretti.
2019 yılında İstanbul’un tüm gözde alışveriş caddeleri için söylenebilecek en çarpıcı gelişme olan iyi hava koşullarının yarattığı büyük etkiyle sıçrama gösteren yaya trafiğinin bir sonucu olarak, Bağdat Caddesi’nde de tahmin edilen ortalama ziyaretçi sayısı bir önceki yıla göre, hafta içi 2,5 katına çıkarken, hafta sonu ise yüzde 26’lık bir artış oranı ile diğer caddelere göre daha az bir yükselme kaydetti. 2019 yılında yükselişte olan yeme-içme sektörü Bağdat Caddesi’nde de etkisini göstererek, bu kategorideki mağaza sayısında artış yaşandı. Perakende mağaza sayılarının artış gösterdiği kategorilerde aksesuar ve kozmetik ile ev eşyası ve dekorasyon sektörü yerini alırken, giyim ve ayakkabı kategorisi önceki yıllarda yakaladığı ivmeyi devam ettiremeyip az da olsa düşüş gösterdi. Genel olarak bakıldığında ise caddedeki mağaza sayıları geçen yıla benzer seviyelerde kaydedildi.
Bağdat Caddesi’nde 2019 yılında kiralama işlem sayısında ise düşüş kaydedilse de, metrekare bazındaki kiralama işlemlerinin toplamı bir önceki yılla benzer seviyelerde oldu. Kaydedilen bu işlemlerin yüzde 30’undan fazlası yer değiştirme projesi işlemleri olup, yeni kiralama işlemi türünde kaydedilen bu oran sadece Bağdat Caddesi özelinde görüldü. 2018 yılındaki boş 55 mağazanın 2019 yılı itibariyle yüzde 44’ü kiralanırken; toplamda gerçekleşen 47 kiralama işleminin 16’sı yeme-içme kategorisinden, 10’u ise giyim ve ayakkabı kategorisinden oldu.
Bağdat Caddesi üzerinde 2019 yılında lüks marka sayısı 35 mağaza olurken, uluslararası marka sayısı ise artış kaydederek 60’tan 64’e yükseldi. Uluslararası markaların az da olsa artış göstermesi bu düzelmenin devamlılığı yönünden olumlu sinyaller verdi.
Nişantaşını ikinci nesil kahveciler ve restoranlar destekledi
Raporda, Avrupa Yakası ve İstanbul’un en önemli lüks perakende merkezi olan Nişantaşı Bölgesi’nde 2019 yılında yaya trafiğinde önemli bir yükseliş eğilimi yaşanarak hafta içi yüzde 50’den fazla, hafta sonu ise yüzde 75’ten fazla artış kaydedildi. Kentsel yenileme çalışmalarının yoğunluk seviyesinde ise bir önceki yıla göre değişim saptanmadı.
Nişantaşı Bölgesi’nde, tüm kategoriler incelendiğinde sektör dağılımında önemli bir farklılık görülmezken, geçen yıla kıyasla mağaza sayısında en fazla artış, az bir oranda da olsa giyim ve ayakkabı kategorisinde görüldü. Yeme-içme sektörüne ait mağaza sayısındaki yükselme eğilim, diğer iki ana caddelere kıyasla Nişantaşı Bölgesi’nde ön plana çıkmadı. Bununla birlikte, kozmetik ve aksesuar kategorisinde ise küçük bir gerileme meydana geldi. Perakende arzı küçük bir düşüş göstererek, 381 mağaza olarak kaydedilen Nişantaşı Bölgesi’nde, boş mağaza sayısı 2019 yılında da azalmasını sürdürerek son üç yıldır devam eden düşüş eğilimini korudu. Bütün bunlara ek olarak; Nişantaşı Bölgesi’nin, alışverişin yanı sıra restoranlar ve ikincil caddelerdeki yeni nesil kahveciler, bölgenin cazibe merkezi olmasına yararken, ziyaretçi çekişinin artmasını sağlayan ana sebeplerden olmayı sürdürdü
Caddelerde kırılganlığın geçmesi için zamana ihtiyaç var
Verileri değerlendiren Cushman & Wakefield Yönetim Kurulu Başkanı Tuğra Gönden, ‘’ İstanbul’un en gözde üç alışveriş caddelerinin ağırlığını oluşturduğu ana cadde pazarında; perakendeci talebi, dalgalı döviz kuru, TL cinsinden kira sözleşmeleri düzenlemesi gibi faktörlerden her üç caddedeki kırılganlığın minimum seviyeye inmesi adına hala zamana ihtiyaç duyulmakta. Bütün bunlara rağmen, İstiklal Caddesi’nin son dört yıldır geçirdiği sürece bakılırsa, özellikle bu yıl önemli bir toparlanma sürecine girdiği görülmekte, bu da caddenin popüler günlerini orta vadede tekrar yakalayacağı yönünde sinyaller veriyor. ‘’ dedi.
Gönden, şöyle devam etti: ‘’Bağdat Caddesi ve Nişantaşı Bölgesi’ne bakıldığında ise umut veren bir tabloyla karşı karşıyayız. Bu toparlanma sürecinde, çıkış yapan uluslararası markaların geçen yıllara oranla azalmasını da göz önünde bulunduruyor olmak gerek. Her üç ana caddede de boş mağaza sayısındaki azalma eğiliminin bu yıl da aynı doğrultuda sonuçlanması, caddelerde iyileşme açısından önemli bir faktör olarak karşımıza çıkıyor’’