Günümüzde, Tiny House, bungalov ve konteyner gibi yapıların artan popülaritesiyle birlikte, bu yapıların inşa edilmesi, kullanılması ve yönetimiyle ilgili hukuki sorumluluklar da artıyor. Kakıcı & Şimşek Hukuk Bürosu kurucularından Av. Elvan Kakıcı Şimşek, ruhsatsız olarak konteyner, bungalov tarzı binaların yapımında gözle görülür bir artış gözlemlendiğini ve durumun adli ve para cezası ile sonuçlandığını açıkladı.
Kakıcı & Şimşek Hukuk Bürosu kurucularından Av. Elvan Kakıcı Şimşek, vatandaşlar arasında ruhsatsız olarak konteyner, bungalov tarzı binaların yapımında gözle görülür bir artış gözlemlendiğini belirterek, “Bu tarz binaların yere sabitlenip temel dökme şeklinde inşa edilmesi, 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 184. maddesi kapsamında suç teşkil ettiği gibi, 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 32. ve 42. maddeleri uyarınca da yıkım ve idari para cezası ile cezalandırılmaktadır.” dedi.
Müsaade eden kişiler de suç işlemiş olurlar
Türk Ceza Kanunu’nun 184. maddesinin, imar kirliliğine neden olma suçunu tanımladığını da sözlerine ekleyen Kakıcı Şimşek, “Bu maddeye göre, yapı ruhsatı alınmadan veya ruhsata aykırı olarak bina yapmak veya yaptırmak bir suç teşkil etmektedir. Aynı şekilde, yapı ruhsatı alınmadan başlatılan inşaatlar nedeniyle kurulan şantiyelere elektrik, su veya telefon bağlantısı yapılmasına müsaade eden kişiler de suç işlemiş olurlar. Ancak, bu suçlar sadece belediye sınırları içinde veya özel imar rejimine tabi yerlerde işlendiğinde cezalandırılır.
Sıkı denetim gerektiriyor
İmar Kanunu’nun ilgili maddeleri ise ruhsatsız veya ruhsata aykırı yapıların yıkımını ve idari para cezası uygulanmasını düzenlemektedir. Yapı tatil tutanağı düzenlenen binalar için yıkım kararı verilir veya idari para cezası uygulanır. Ancak, bu yaptırımların uygulanması için yapı tatil tutanağının düzenlenme tarihi esas alınır. Özellikle tarım arazilerinde görülen bu tür yapılaşmalar, imar kanunlarına aykırılık teşkil etmektedir. Tarım alanlarının korunması ve imar kirliliğinin önüne geçilmesi adına bu tür yapılaşmalara karşı sıkı denetimlerin yapılması gerekmektedir.
Tarım alanlarının bütünlüğünü tehlikeye sokabilir
Tiny House gibi belirli yapı türlerinin yere sabitlenmemesi şartıyla suç oluşturmayabileceği de değerlendirilmektedir. Ancak, bu tür yapıların tarım arazilerinde yaygınlaşması, kamu güvenliğini ve tarım alanlarının bütünlüğünü tehlikeye sokabilir. Bu alanda faaliyet gösterenlerin hukuki durumlarını daha iyi anlamalarına ve yasal gerekliliklere uyum sağlamaları da önem arz etmektedir. Bu bağlamda, Türk Ceza Kanunu’nun ilgili hükümleri ve bu yapı türlerinin idari ve cezai sorumluluklarının neler olduğu ve bu yapıların yasalara uygunluğunu artırmak için alınacak önlemlerin bilinmesi kolaylık sağlaması açısından gereklidir.
İdari Sorumluluk
İnşaat ve İmar Mevzuatı: Türkiye’de, yapıların inşaatı ve kullanımıyla ilgili düzenlemeler çeşitli mevzuatlar tarafından belirlenmektedir.
İmar Kanunu: Yapıların yerleşim yerlerine, arazilere ve çevreye uygun olarak inşa edilmesini sağlayan temel düzenlemedir.
İmar Yönetmeliği: İnşaat ve imar planlarına ilişkin detaylı kuralları içerir.
İnşaat Mühendisleri Odası ve Şehir Plancıları Odası’nın yönergeleri ve standartları: İnşaat ve imar işlerinde uzman kişiler tarafından belirlenen standartlar. Bu mevzuatlar, yapıların yerleşim alanlarına, yapı malzemelerine, inşaat tekniklerine ve güvenlik standartlarına uygunluğunu sağlamayı amaçlar.
Ruhsatlandırma Süreci: Tiny House, Bungalov ve Konteyner Yapıları gibi alternatif yapı türleri için ruhsatlandırma süreci, genellikle diğer yapı türlerine benzerdir, ancak belirli farklılıklar içerebilir. Bu süreç genellikle şu adımları içerir:
Proje Hazırlığı: İnşaat projesinin hazırlanması ve gerekli izinlerin alınmasını içerir.
İzin Başvurusu: İnşaat projesi, yerel belediyeye veya ilgili idari makama sunulur ve izin için başvuru yapılır.
Teknik Değerlendirme: Başvuru, teknik bir değerlendirmeye tabi tutulur ve uygunluk incelenir.
Ruhsat Verilmesi: İzin başvurusu uygun bulunduğunda, yapı için gerekli ruhsat verilir.
İdari Yaptırımlar:
Ruhsat ve izin gereksinimlerine uyulmaması durumunda, ilgili idari makamlar çeşitli yaptırımlar uygulayabilir: Bu yaptırımlar; Yapının İnşasının Durdurulması, Ceza, Yıkım ve Kullanımın Durdurulması olarak karşımıza çıkar
Cezai Sorumluluk
İmar Kirliliği ve Çevre Suçları: Bu yapı türlerinin çevresel etkileri, özellikle doğal alanlarda veya kırsal bölgelerde inşa edildiğinde önemli olabilir. Bunlar arasında doğal yaşam alanlarının tahrip edilmesi, arazi erozyonu, su kirliliği ve çevre kirliliği gibi sorunlar yer alabilir.
Türkiye’de, çevre koruma mevzuatı çerçevesinde, çevre suçları ve imar kirliliği gibi suçlar ciddiye alınmaktadır. Çevre Kanunu ve ilgili mevzuat çerçevesinde çevreyi kirletme veya tahrip etme suçlarına yönelik cezai yaptırımlar bulunmaktadır.
Yapı Denetimi ve Güvenlik: Tiny House, Bungalov ve Konteyner Yapıları’nın güvenlik standartları genellikle geleneksel yapılarla benzerdir. Ancak, taşınabilir ve alternatif yapılar olduğu için, yapı malzemeleri, yapı teknikleri ve montaj süreçleri dikkatlice incelenmelidir.
Türkiye’de, yapı denetimi, inşaat faaliyetlerinin teknik ve hukuki uygunluğunu sağlamak amacıyla yapılmaktadır. Yapı denetimi süreci, yetkilendirilmiş kuruluşlar tarafından yapılan teknik incelemeleri, kontrolleri ve belgelendirmeleri içerir.
Cezai Yaptırımlar: İnşaat ve kullanım aşamasında yasa dışı faaliyetlerde bulunanlar, çeşitli cezai yaptırımlarla karşılaşabilir:
Çevre Suçları: Çevreyi kirletme veya tahrip etme suçlarına ilişkin cezai yaptırımlardan oluşur.
İnşaat Hukuku İhlalleri: İnşaat ruhsatı veya izni olmadan yapı inşa etmek veya ruhsata aykırı inşaat yapmak gibi ihlaller bu tür ihlallerdendir.
Güvenlik İhlalleri: Yapı güvenliği standartlarına uymamak, yapı güvenliğini tehlikeye atmak gibi ihlaller güvenlik ihlalleridir.
Para Cezaları: Yasa dışı faaliyetlerde bulunanlar, cezai para cezaları ödemek zorunda kalabilirler. Ayrıca, yıkım ve yeniden inşa maliyetlerini de karşılamak zorunda kalabilirler.” diyerek sözlerini tamamladı.