Yapı denetiminde yeni düzenlemeler bugün resmi gazetede yayılandı…
Çevre ve Şehircilik Bakanlığından: 4708 SAYILI YAPI DENETİMİ HAKKINDA KANUN KAPSAMINDA DENETİMİ YÜRÜTÜLEN YAPILARA AİT TAZE BETONDAN NUMUNE ALINMASI, DENEYLERİNİN YAPILMASI, RAPORLANMASI SÜREÇLERİNİN İZLENMESİ VE DENETLENMESİNE DAİR TEBLİĞ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, 29/6/2001 tarihli ve 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun ile bu Kanun uyarınca bu süreçte yer alan kurum ve kuruluşlar ile ilgililerin görev ve sorumluluklarına ilişkin yürürlüğe konulan 5/2/2008 tarihli ve 26778 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliğinin 13 üncü maddesinin yedinci fıkrası kapsamında taze betondan numune alınması, deneylerinin yapılması ve raporlanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
(2) Bu Tebliğ, Bakanlıktan izin belgesi almış laboratuvarlarca 4708 sayılı Kanun kapsamında denetimi yürütülen yapılardan taze beton numunelerinin alınması, bunlara yönelik deneylerin yapılması ile raporlanması süreçlerinin izlenmesi ve denetlenmesinde takip edilecek yola ilişkin usul ve esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 29/6/2001 tarihli ve 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanunun 5 inci maddesi ile 5/2/2008 tarihli ve 26778 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliğinin 13 üncü maddesinin yedinci fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Bakanlık: Çevre ve Şehircilik Bakanlığını,
b) Beton etiketi: Radyo frekansı ile kimlik tanımlama (RFID) teknolojisini kullanan etiketi,
c) Beton kırım cihazı: Elektronik Beton İzleme Sisteminde kullanılacak olan beton basınç dayanım deneylerinin gerçekleştirildiği cihazı,
ç) EBİS: Elektronik Beton İzleme Sistemini,
d) EBİS hizmetlerinin alındığı kuruluş: Elektronik Beton İzleme Sistemini yürütmek üzere Bakanlık tarafından belirlenen kurum ve/veya kuruluşu,
e) EBİS merkezi izleme yazılımı: Elektronik Beton İzleme Sistemine tanımlı tüm ekipman ile kullanıcıların kayıtlı olduğu ve tüm işlemlerinin takip edildiği web tabanlı uygulamayı,
f) EBİS mobil yazılımı: Akıllı cihazlar üzerinde çalışan mobil uygulamayı,
g) El terminali: Beton etiketi kimlik bilgilerini RFID teknolojisini kullanarak akıllı cihazlara aktaran mobil ekipmanı,
ğ) Laboratuvar: İnşaat ve yapı malzemeleri ile ilgili ham madde ve mamul madde üzerinde ilgili standartlarına veya teknik şartnamelerine göre ölçüm, muayene, kalibrasyon yapabilen ve diğer özelliklerini tayin eden, Bakanlıktan izin almış tesisi,
h) Numune: Taze beton numunesini,
ı) Numune toplama istasyonu: Laboratuvara bağlı olarak Bakanlıktan izin almak kaydı ile kurulan, taze beton numunelerinin toplanarak küre tabi tutulduğu tesisi,
i) Taşeron laboratuvar: İlgili laboratuvar tarafından arasında sözleşme imzalanmak suretiyle belirlenen Bakanlıktan izin belgeli diğer laboratuvarı,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Beton Numunesi Alınması, Alınan Numunelerin Kırılması, Beton
Kırım Cihazı ve Beton Etiketi
Beton numunesi alınması, deneylerin yapılması ve raporlanmasına ilişkin hususlar
MADDE 4 – (1) İlgili yapı denetim kuruluşu tarafından beton dökümü en az bir gün önce ilgili laboratuvara bildirilir.
(2) İlgili standardına uygun olarak alınan her bir taze beton numunesinin içerisine bir adet beton etiketi yerleştirilir.
(3) Laboratuvar personelince yapıya ilişkin bilgiler ile şantiye mahalline dökülen betona ilişkin bilgiler EBİS mobil yazılımına girilir. Beton etiketi yerleştirilmiş numuneler el terminali vasıtası ile okutularak kayıt altına alınır ve yapının konumu doğrulanarak numune alma işlemi tamamlanır. Beton dökümü sırasında ilgili standardına uygun olacak şekilde alınan beton etiketli numuneler EBİS mobil yazılım üzerinden kaydedilir.
(4) Beton dökümü sırasında ilgili denetim elemanı şantiye mahallinde bulunur ve numuneler ilgili denetim elemanı huzurunda deneyi yapacak laboratuvar personeli tarafından alınır. Şantiye mahallinde ilgili denetim elemanınca EBİS mobil yazılımı üzerinden beton dökümünün ve numune alımının kendi huzurunda gerçekleştiğine yönelik onay işlemi gerçekleştirilir.
(5) İlgili standardına uygun olarak emniyetli bir şekilde şantiye mahallinde bekletilen beton etiketli numunelerin şantiye mahallinden çıkarılması sırasında, laboratuvar personelince el terminali ile okutularak EBİS mobil yazılımı üzerinde şantiye çıkış işlemi gerçekleştirilir.
(6) Laboratuvar personelince laboratuvar ve/veya numune toplama istasyonuna getirilen numuneler, küre tabi tutulmadan önce el terminali ile EBİS mobil yazılımı üzerinden okutulur.
(7) Numuneler, ilgili standardında belirtilen zamanda laboratuvarda yer alan beton kırım cihazında deneye tabi tutularak deney raporu EBİS merkezi izleme yazılımı aracılığıyla ilgili kullanıcı adı ve şifresi ile onaylanır.
(8) Laboratuvar tarafından bu maddenin ikinci, üçüncü, beşinci ve altıncı fıkralarına uygun alınan numunelerin içerisinde yer alan beton etiketlerinin herhangi bir nedenle zarar görmesi halinde, EBİS hizmetlerinin alındığı kuruluşa bilgi verilir. Bu durum EBİS hizmetlerinin alındığı kuruluş yetkilisi ile laboratuvar denetim elemanı tarafından tutanak altına alınarak zarar gören etikete ait numune kırılır ve raporlanır.
Beton kırım cihazı ve el terminaline ilişkin hususlar
MADDE 5 – (1) Beton kırım cihazı ve el terminalleri EBİS hizmetlerinin alındığı kuruluşa ait olup, bu kuruluş tarafından laboratuvarların kullanımı için laboratuvarın iş yoğunluğu ile orantılı olarak belirlenen adette ücretsiz olarak teslim edilir ve beton kırım cihazının kurulumu ücretsiz olarak gerçekleştirilir.
(2) Beton kırım cihazlarının kalibrasyonu, sadece EBİS hizmetlerinin alındığı kuruluş tarafından yılda en az bir defa ücretsiz olarak TÜRKAK tarafından akredite edilmiş bir kalibrasyon kuruluşuna yaptırılır. Beton kırım cihazlarının kalibrasyonun cihazın garanti kapsamı dışında olmamak kaydı ile herhangi bir durumda yeniden yapılmasının gerekmesi halinde bu kalibrasyon sadece EBİS hizmetlerinin alındığı kuruluş tarafından ücretsiz yapılır.
(3) Beton kırım cihazı ve el terminallerinin bakım ve garanti kapsamındaki arızaları EBİS hizmetlerinin alındığı kuruluş tarafından ücretsiz olarak yapılır. Diğer arızalar ise laboratuvarca karşılanır.
(4) Beton kırım cihazı bakım ve arızaları ile kalibrasyonlarına yetkisi olmayan kişi ve/veya kurum ve kuruluşların müdahalesine izin verilmez. Yetkisiz kişi ve/veya kurum ve/veya kuruluşların müdahalesinden ilgili laboratuvar sorumludur.
Etiket talebi ve ücretlere ilişkin hususlar
MADDE 6 – (1) Beton etiketleri, EBİS hizmetlerinin alındığı kuruluş tarafından temin edilir. Etiket bedeli 8 TL (KDV dahil) olup, bu bedel her yıl 15 Ocak tarihinden itibaren geçerli olacak şekilde Bakanlıkça ilan edilir.
(2) Beton etiketleri yapı denetim kuruluşu tarafından EBİS merkezi izleme yazılımı üzerinden paketler halinde talep edilir. Beton etiket bedeli, yapı denetim kuruluşu tarafından EBİS hizmetlerinin alındığı kuruluş hesabına yatırıldıktan sonra herhangi bir ilave ücret ödenmeksizin EBİS hizmetlerinin alındığı kuruluş tarafından yapı denetim kuruluşunca belirlenen laboratuvara teslim edilir.
(3) Laboratuvara ulaşan beton etiketleri, laboratuvar personeli tarafından EBİS mobil yazılımı üzerinden aktif hale getirilir ve etiket teslim alma işlemi tamamlanır. Aktif hale getirilen bu beton etiketleri ilgili laboratuvara tanımlanmış olduğundan diğer laboratuvarlar tarafından kullanılamaz.
Belgesi askıya alınan veya iptal edilen laboratuvarlara ilişkin hususlar
MADDE 7 – (1) Laboratuvar, kapsam listesindeki deneylere ilişkin aynı il sınırları içerisinde yer alan yalnız bir laboratuvar ile taşeron sözleşmesi düzenler. Laboratuvarın bulunduğu ilde ilgili deneylere ilişkin kapsama sahip başka bir laboratuvarın bulunmaması halinde, Valilik binası esas alınarak ilgili deneylere ilişkin kapsama sahip olan laboratuvarın yer aldığı en yakın ilde bulunan laboratuvar ile taşeron laboratuvar sözleşmesi düzenler.
(2) Laboratuvar her yıl vize denetimi esnasında taşeron sözleşmesini bir üst yazı ile il yapı denetim komisyonuna iletilmek üzere çevre ve şehircilik il müdürlüğüne bildirir. İl yapı denetim komisyonunca vize denetiminde her laboratuvarın taşeron laboratuvarı sisteme işlenir.
(3) Laboratuvarın faaliyetleri, denetçisinin işten ayrılması veya vefatı, vizesinin yapılmaması, adres değişikliği ve/veya deney kabiliyetini etkileyecek türden tadilat ve benzeri durumlar ile belgesi kapsamında yer alan bir veya birkaç deney için kullandığı cihazın arızalanması halinde il yapı denetim komisyonunca askıya alınır. Bu süre zarfında deneyler taşeron laboratuvarda gerçekleştirilir.
(4) Laboratuvarın talebi doğrultusunda ve/veya Merkez Yapı Denetim Komisyonunun teklifi üzerine Bakanlıkça sözleşmesi feshedilen veya 4708 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin onuncu fıkrasının (e) bendinin (2) numaralı alt bendi uyarınca belgesi iptal edilen laboratuvarların henüz deneye tabi tutulmamış numunelerinin deneyleri taşeron laboratuvarda gerçekleştirilir.
(5) Laboratuvar tarafından, taşeron laboratuvara gönderilecek numuneler el terminali vasıtası ile EBİS mobil yazılım üzerinden okutulur. Bu numuneler taşeron laboratuvar tarafından kırılır ve EBİS merkezi yazılımında taşerona ait kullanıcı adı ve şifre ile sisteme girilerek raporlanır. Raporlar, taşeron laboratuvarın personelince onaylanır.
Laboratuvarın feshi veya belge iptali durumunda beton kırım cihazı, el terminalleri ve beton etiketlerinin durumuna ilişkin hususlar
MADDE 8 – (1) Laboratuvarın talebi doğrultusunda ve/veya Merkez Yapı Denetim Komisyonunun teklifi üzerine Bakanlıkça sözleşmesi feshedilen ve/veya 4708 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin onuncu fıkrasının (e) bendinin (2) numaralı alt bendi uyarınca belgesi iptal edilen laboratuvarda bulunan beton kırım cihazları ve el terminalleri, Merkez Yapı Denetim Komisyon Kararının Resmî Gazete’de ilanından sonra on beş iş günü içerisinde EBİS hizmetlerinin alındığı kuruluş tarafından çalışır durumda teslim alınır.
(2) Laboratuvarın talebi doğrultusunda ve/veya Merkez Yapı Denetim Komisyonunun teklifi üzerine Bakanlıkça sözleşmesi feshedilen veya 4708 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin onuncu fıkrasının (e) bendinin (2) numaralı alt bendi uyarınca belgesi iptal edilen laboratuvarın elinde bulunan kullanılmamış paket halindeki beton etiketleri, EBİS hizmetlerinin alındığı kuruluşa iade edilir. İade edilen beton etiketi ücretleri, yedi iş günü içerisinde EBİS hizmetlerinin alındığı kuruluş tarafından ilgili yapı denetim kuruluşunun hesabına yatırılır.